Hij heeft eigenlijk geen introductie nodig. In de bomvolle collegezaal deze donderdagmiddag op de kunstacademie in Den Bosch, is er hooguit een enkeling die niet het fragment uit De Wereld Draait Door heeft gezien waarin oud-student Floris Kaayk live onthult dat zijn project ‘Human Birdwings’ volledig verzonnen is.
Alter ego
Kaayk studeerde af op Animatie aan de Akademie voor Kunst en Vormgeving|St. Joost. ‘Ik was altijd al geboeid door online en transmedia storytelling. Bovendien was de ultieme droom van mij om te kunnen vliegen.’ En zo bedacht Kaayk zijn alter ego Jarno Smeets: ingenieur, gestudeerd in Engeland en nu werkzaam bij Philips.
Ingenieur Jarno wil graag vliegen en bouwt daarom aan zijn eigen vleugels, aangestuurd door zijn armen, met behulp van een smartphone en een Wii-controller. Jarno heeft een privéleven en een opa die ook al droomde over vliegen. Kaayk: ‘Met persberichten en via social media trokken we de aandacht. De filmpjes van Jarno waren expres in de stijl van de Do It Yourself-beweging: heel vaag en schokkerig. Voor de geloofwaardigheid.’
Nepvrienden
Kaayk had een aparte gsm voor Jarno en acteurs werden ingehuurd om de vrienden van Jarno te spelen. Het kunstproject werd gesponsord door de NTR, het Mediafonds en het Nederlands Film Fonds. ‘Zo konden we onafhankelijk blijven’, vertelt Kaayk. ‘Grote bedrijven, zoals HTC, hebben wel aangeboden Jarno te sponsoren, maar dat hebben we steeds afgehouden.’
Human Birdwings kreeg steeds meer aandacht. ‘Toen Jarno Smeets steeds meer aandacht op internet en in de pers kreeg, is iemand fulltime Twitter, Facebook, LinkedIn en de blog bij gaan houden. Op een gegeven moment wisten aardig wat mensen waar ik mee bezig was, maar alle betrokkenen hebben hun mond gehouden. Ze wílden het graag stilhouden.’
Climax
De climax van het project is een filmpje van Jarno Smeets die echt een paar minuten vliegt boven een park in Den Haag. Kaayk: ‘24 uur later barstte de bom. Alle media wereldwijd pikten het op. Een Amerikaanse talkshow sprak over de toekomst van menselijke vliegkunst. Sneller dan gepland hebben we toen de waarheid moeten onthullen. Vlak na de onthulling waren Floris Kaayk en Jarno Smeets heel even wereldwijd trending topic op Twitter. Opeens was Jarno de Lying Dutchman.’
De kunststudenten hangen aan de lippen van Kaayk en vragen na afloop honderduit over het hoe en wat. Want welke kunstenaar droomt er nou niet van met zijn project wereldwijd de media te halen? ‘Het is geniaal hoe jij de maakbaarheid van identiteit hebt aangetoond’, zegt een student. ‘Maar wat heb je nou bereikt?’ Kaayk: ‘Vliegen is oprecht mijn droom, die heb ik met dit project gevisualiseerd. Sommige fans zijn teleurgesteld, maar de meesten zijn positief. En er zijn ook mensen die het nog steeds geloven! Mensen wíllen zoiets geloven.’ [LJ]
Punt. Of had jij nog wat?