Zestien speelkaarten, gebaseerd op praktijkvoorbeelden, moeten ambtenaren weerbaarder maken tegen ondermijnende criminaliteit. De Ondermijningsspelen zijn gemaakt door student Bestuurskunde & Overheidsmanagement Yasmina El Khadraoui. “Ondermijnende criminaliteit blijft een groeiend probleem maar het ligt heel gevoelig.”
Drugslabs in woonwijken, het dumpen van giftig chemisch drugsafval in de natuur, het gebruik van excessief geweld en liquidaties in het openbaar; het zijn voorbeelden van ondermijnende criminaliteit die keer op keer in het nieuws komen. Bij ondermijning raken boven- en onderwereld steeds meer met elkaar verstrengeld. Er worden elk jaar meer en meer miljoenen geïnvesteerd in het tegengaan daarvan.
‘Micro’ niveau
Nu zijn dit ‘grotere’ voorbeelden van ondermijnende criminaliteit. Waar je niet over leest in het nieuws, is de ondermijnende criminaliteit op ‘micro’ niveau, bijvoorbeeld: ambtenaren die onder druk worden gezet. “Een goede vriend heeft een afspraak met u ingepland om een vergunning aan te vragen voor een uitbreiding van zijn kapperszaak, alleen bent u er als vriend en ambtenaar van op de hoogte dat de zaak al een aantal maanden vrij slecht loopt. Toch rekent uw vriend erop dat u de vergunning verstrekt, want ‘als goede vriend doet u dat wel’. Wat doet u dan?’’ legt Yasmina als hypothese uit.
Praktijkvoorbeelden
De student sprak ambtenaren uit diverse gemeentes, van groot tot klein. En dat bleek nog best lastig: “Dat had ik niet verwacht, ik heb echt door moeten vragen. De ambtenaren waren bang dat er iets uit zou komen en vreesden consequenties.” Toont dat aan dat er sprake is van serieuze problemen? “Zeker, daarom is dit zó noodzakelijk! Ambtenaren moeten zich weerbaarder kunnen opstellen in zulke situaties. Een manier om dit te bereiken is door in te gaan op voorbeelden uit de praktijk.’’
Veel ambtenaren weten niet of ze in bepaalde situaties goed handelen of ze komen terecht in situaties waarbij ze niet weten hoe ze moeten reageren, merkte Yasmina. Op basis van vele gesprekken werkte ze vorig jaar zestien verschillende kaarten met praktijkvoorbeelden van ondermijning uit. “Het gaat vaak over vergunningen of inspecties. De ambtenaren gaan aan de hand van deze situaties met elkaar in gesprek en de discussie aan.”
Animo
Yasmina wilde iets ontwikkelen om op een speelde manier meer weerbaarheid te creëren bij ambtenaren en tegelijkertijd het onderwerp ook meer bespreekbaar te maken. Ze deed dit in opdracht van het actiecentrum Ondermijning Oost Brabant namens AVB to Business.
“Ik ben zeker nog niet klaar met het spel!” licht ze toe. “Ik wil het nog specifieker maken. Per doelgroep bijvoorbeeld.” Na een update op LinkedIn over het spel, blijkt daar ook flink animo voor te zijn: “De interesse is er echt! Van politieagenten tot grote én kleine gemeenten.”
Punt. Of had jij nog wat?