“Ik heb niets te verbergen, jij wel?” Als oud-hoofd recherche West- en Midden-Brabant weet Sander Schaepman alles over veiligheid. Over privacy maakt hij zich niet druk, over motorclubs op televisie wél. Afgelopen donderdag was hij hoofdspreker bij het jaarlijkse Hello You!-event van de Juridische Hogeschool in het Willem II stadion in Tilburg.
Schaepman snapt het niet: “Veel mensen verwachten tegenwoordig dat veiligheid maakbaar is. Tegelijkertijd spelen ze met hun gedrag de criminelen in de hand. Het is normaal om een pilletje of coke te gebruiken maar daarachter gaat zware criminaliteit schuil.”
“Nederland is een narcostaat. We gedogen drugs en accepteren criminele organisaties”, stelt Schaepman. Hij zet zijn statement kracht bij met een video van een motorclub. Daarin wordt een nieuw lid beloond omdat hij voor de club een probleem ‘hardhandig de grond in heeft gestampt.’ “Dit is gewoon te zien op Nederlandse televisie. Blijkbaar is dat acceptabel.”
‘De bedrijven die jouw gegevens hebben, worden nauwelijks gecontroleerd’
Privacy
Tegenwoordig is Schaepman op televisie te zien. Voor spelshow Hunted proberen deelnemers vijfhonderd uur lang uit handen te blijven van zijn opsporingsteam. Dat lukt niet vaak. “Nederland is erg goed in het opsporen van mensen. Er kan veel, er mag minder. Niet alles wordt toegelaten als bewijs tijdens de rechtszaak. Dat is maar goed ook, anders kun je zo bij iemand inbreken en daar bewijsmateriaal zoeken.” Over privacy maakt hij zich verder niet druk. “Ik heb niets te verbergen, jij wel?”
“Ik begrijp de achterdocht naar de overheid daarom ook niet. Wanneer de gemeente een extra veiligheidscamera installeert schreeuwen we moord en brand maar wanneer we online schoenen bestellen geven we al onze persoons- en bankgegevens weg. De bedrijven die jouw gegevens hebben, worden nauwelijks gecontroleerd. Je hebt geen idee wat ze doen. Bij de overheid is dat anders. Daar moet alles transparant zijn en mag je niet als een cowboy te werk gaan.”
‘We luisteren zelfs mensen af via het stroomnetwerk’
Alleen bij een ontvoering gaan alle registers open. “Dan gaan we ver. Dan doen we alles wat God verboden heeft, we luisteren zelfs mensen af via het stroomnetwerk. Het niet uit of het bewijs toelaatbaar is. Het enige wat telt, is het vinden van het slachtoffer.”
Vijfhonderd verwarde mensen
Als vanzelf komt het schietincident in de tram in Utrecht ter sprake. Er is kritiek omdat de dader al een bekende was van de politie en had een gewelddadig verleden had. Hadden ze hem niet kunnen stoppen? “Dat kan niet zomaar. De politie mag niet preventief mensen oppakken en gevangen houden, ook als je vermoedt dat iemand een gevaar is voor de samenleving.”
Schaepman schat dat er in Nederland zo’n vijfhonderd verwarde mensen rondlopen die een gevaar zijn voor zichzelf en hun omgeving. “Ze zijn onberekenbaar en vaak agressief. Dat is ontwrichtend voor hun omgeving.” Het liefst sluit hij deze verwarde mensen op in een gesloten inrichting. “Daar krijgen ze hulp en kunnen ze niemand kwaad doen. Als je als samenleving écht verwacht dat veiligheid maakbaar is, dan maak je dat mogelijk.”
Punt. Of had jij nog wat?