Voor het eerst in 27 jaar is de Syrisch-Palestijnse Ahmad Mallah niet meer stateloos. Tijdens de naturalisatieceremonie in september in het Bredase gemeentehuis beloofde Ahmad dat hij de plichten en rechten in Nederland respecteert. Sindsdien heeft hij een paspoort en hoort hij officieel écht ergens bij.
Je bent Syrisch en Palestijns, maar toch ben je altijd stateloos geweest?
“Mijn opa en oma zijn als Palestijnse vluchtelingen in Syrië terechtgekomen. Syrië, en alle omringende Arabische landen, geven Palestijnen geen paspoort, alleen een verblijfsvergunning.”
Wat doet dat met je identiteit?
“Besta ik? Of besta ik niet, omdat ik geen paspoort heb? Het is echt een rare situatie, als kind was dat moeilijk. We konden ook niet naar andere landen reizen.”
Hoe was het om zo op te groeien in Syrië?
“We werden er verder gewoon geaccepteerd. Ik studeerde geneeskunde in Damascus. Dat heeft aanzien.”
En toen kwam je naar Nederland.
“De oorlog was al drie jaar bezig toen ik in 2014 vluchtte. Ik heb in Syrië te veel gezien, mensen verloren. Als vluchteling ga je eerst op zoek naar de verhalen en ervaringen over nieuwe landen van anderen. Mijn broer koos voor Duitsland, mijn moeder vluchtte naar Denemarken. Het was een bewuste keuze om alleen naar Nederland te komen. Ik wilde mezelf ontwikkelen, mijn hart volgen.”
Heb je ooit het gevoel gehad dat jij je moest bewijzen in Nederland?
“Ja, mensen kiezen er niet voor om vluchteling te zijn. Ik vroeg me af of ik wel welkom was en wat mensen over mij dachten. Ik heb me zo snel mogelijk de taal eigen gemaakt, deed vrijwilligerswerk en ging werken bij De Graanbeurs in Breda. Maar racisme heb ik nooit ervaren.
Als politiek vluchteling kreeg ik voorrang in het proces en kon ik na drie jaar een paspoort aanvragen.”
In Syrië deed je geneeskunde, hier studeer je aan de kunstacademie. Een groot contrast!
“Ik wilde verder met geneeskunde, maar mijn diploma is in Nederland niet geldig. En het was niet mijn passie. Ik rondde de studie af voor mijn familie. Mijn broer is tatoeëerder in Duitsland en zei: volg je hart. En dat heb ik gedaan. Wij hebben alles in één keer verloren: geld, vrienden, familie. Daar heb ik veel van geleerd. Je moet kiezen voor dingen die je blij maken. Kunst is voor mij liefde, connectie maken en blijheid.”
Palestina, Syrië of Nederland?
“Nederland is voor mij: vrijheid, warmte en me ergens welkom voelen. Dat heb ik vroeger altijd gemist.”
Na lang nadenken: “Syrië is echt een mooi land, de Syriërs zijn heel goed. En Palestina, geen idee. Dat is een sad story. Ik kom uit een land waar ik nog nooit ben geweest. Ik ken alleen de verhalen van mijn opa en oma.”
“Ik kom van de aarde. Ik hou niet van grenzen en nationaliteiten. Als Nederlanders mij vragen waar ik vandaan kom, zeg ik soms Breda. Maar ik kan zo moe worden van die vraag. Nederland blijft mijn land, maar ik wil eerst veel reizen. En dat kan eindelijk nu ik een paspoort heb.”
Punt. Of had jij nog wat?