In de uitgestrekte woestijn van Namibië huist de bedreigde woestijnleeuw, niet ver van Namibiërs die afhankelijk zijn van hun kuddes vee. Student Informatica Friso Modderman bouwde de ingenieuze tool Lion Alert waardoor de roofdieren, mensen en hun vee zonder conflicten naast elkaar kunnen leven.
De Namibwoestijn is de oudste woestijn ter wereld en volgens onderzoekers zo’n 40 tot 80 miljoen jaar geleden ontstaan. In deze uitgestrekte woestijn in het zuiden van het Afrikaanse continent, naast de Atlantische oceaan, leeft de woestijnleeuw. “Twintig jaar geleden leefden er nog twintig leeuwen. Vijftien vrouwtjes en vijf mannetjes”, weet Friso. Voor zijn stage verdiepte hij zich in het verhaal van de woestijn, de leeuwen en onderzoeker Philip Stander en zijn partner Emsie Verwey van de Desert Lion Conservation. Dankzij het werk van Stander groeide de populatie van 20 tot 150 woestijnleeuwen.
Vanishing Kings
“De mensen in de Namib zijn zelfstandige herders en leven van hun land. Door de jaren heen trokken ze steeds dichter richting de habitat van de leeuwen. Daar kwamen ze in conflict met de dieren, die als roofdier op hun kuddes jaagde. Zij dachten: als we de mannen doodschieten, houdt de voortplanting vanzelf op.”
‘Als we de mannen doodschieten, houdt de voortplanting vanzelf op’
Stander maakte er zijn missie van om verdere conflicten tussen de lokale bevolking en de leeuwen te voorkomen. In zijn Land Cruiser ging hij actief aan de slag om te interveniëren wanneer de mens en het dier te dicht bij elkaar kwam. Zijn verhaal werd vastgelegd in de prijswinnende documentaire Vanishing Kings waarin Stander en vijf jonge mannenleeuwen de ‘Vijf Musketiers’ werden gevolgd.
Begrip
Ruimt twintig jaar lang zet Stander zich middels Desert Lion Conservation in voor de leeuwen in de woestijn. En met succes. De onderzoeker en zijn Land Cruiser zijn inmiddels een begrip. Maar, weet Friso: “Zoveel leeuwen bijhouden en conflictvermijdend te werk gaan, is vrijwel onmogelijk.” Friso’s stagebegeleider van CARE internet services kwam enkele jaren geleden in contact met Stander en wilde een bijdrage leveren aan het project in Namibië. “Toen ik bij CARE terecht kwam, zei mijn begeleider Luuk: ‘Maak maar iets voor hen!’”
Lion Alert
“Bijna iedereen in Namibië beschikt wel over een telefoon. Het is misschien niet de nieuwste, maar een iPhone 4 is niet vreemd. En een telefoonverbinding is ook aanwezig, al is het internet slecht. 4G kennen ze daar niet eens.” Zo kwam Friso uit op een nieuwe techniek: “Progressive webapps. Het is een applicatie die draait op een browser, maar ook offline werkt op basis van de laatst bekende gegevens.”
‘Wanneer de leeuw dichtbij een geo fence komt, krijgt de bevolking een sms’je met een melding’
Op basis van die nieuwe techniek bedachten Friso en Luuk Lion Alert, een systeem dat gekoppeld is aan de GPS-SAT-banden van de leeuwen. Elke vier uur meet het systeem waar de leeuwen op dat moment zijn. “Wanneer de leeuw dichtbij een geo fence komt, krijgt de bevolking een sms’je met een melding dat er leeuwen in de buurt zijn.” De bevolking moet dan zelf in actie komen en hun vee veilig te stellen. Friso demonstreert de app. In de browser op zijn laptop is te zien waar de geo fences staan en dus het afgebakende gebied. Lion Alert is een helder voorbeeld van hoe moderne technologie bij kan dragen aan het behoud van een gezonde leeuwenpopulatie.
Luipaarden, olifanten en nijlpaarden
“Het is verder ook tweeledig”, vertelt Friso. “Aan de ene kant helpen wij de leeuwenpopulatie. Aan de andere kant de kuddes van de herders en dus ook de mensen zelf.” Lion Alert geeft Standers de mogelijkheid om weer onderzoek te doen naar de diersoort, in plaats van alles continu in de gaten te houden met zijn Land Cruiser. “150 leeuwen zijn teveel om te managen en te beschermen.”
Friso straalt wanneer hij over het project praat. “Het is mooi dat ik ervoor kan zorgen dat de situatie daar goed gaat.” Zelf is hij helaas niet naar Namibië geweest, al staat dat wel op de planning. Het door hem ontwikkelde systeem heeft veel potentie. “Eerst zorgen we ervoor dat dit 100 procent goed werkt in Namibië. Daarna kan het systeem ook ingesteld worden voor andere diersoorten. Bijvoorbeeld luipaarden, olifanten en nijlpaarden.”
Punt. Of had jij nog wat?