Geen zichtbare likes op Instagram: wat voor invloed zou dat hebben op ons gevoel en gedrag? Sinds kort experimenteert het platform in een aantal landen met het verbergen van likes onder de foto’s van gebruikers. De eigen likes blijven wel zichtbaar.
Voor veel mensen leiden likes tot een ongezonde sociale druk. Instagrammers van het eerste uur jagen op likes en volgers, maar ook voor alle andere accounthouders zou de likebutton veel te belangrijk zijn. Daarom experimenteert Instagram met een pilot waarin de hartjes worden uitgeschakeld. Het expirement is actief in Australië, Brazilië en Japan.
2844 fanatieke gebruiker
Regelmatig duiken er onderzoeken op die wijzen op een verband tussen ongelukkige gevoelens en sociale media. Wie actief is op platforms als Facebook en Instagram, voelt vaak een ongezonde sociale druk. Een recent voorbeeld is het grootschalige onderzoek The Welfare Effects of Social Media van de gerenommeerde universiteiten van Stanford en New York. Het wordt gezien als een van de meest baanbrekende onderzoeken naar sociale media. Ruim 2844 fanatieke gebruikers deden mee aan het experiment. De helft van hen werd een hele maand op media-rantsoen gezet. Alle gebruikers, óók degenen die sociale media dagelijks bleven gebruiken, moesten regelmatig per sms allerlei vragen over hun geluksgevoel beantwoorden. De deelnemers voelden zich significant beter na een maand lang op sociale media-rantsoen.
Fixatie op likes
Dat een fixatie op likes niet gezond is, bewijst ook de aflevering Nosedive van seizoen drie van Black Mirror. In die aflevering draait alles om het geven en ontvangen van likes. Het verhaal is kritisch bedoeld: een commentaar op de like-cultuur van sociale media.
Facebook Demetricator
Zo extreem als in die Black Mirror aflevering is het nog niet. Maar op sociale media word je er wel telkens op gewezen hoe populair anderen zijn. Het zorgt ervoor dat mensen zich continu met elkaar vergelijken. Als protest tegen de like-cultuur, ontwierp Amerikaanse Kunstenaar Ben Grosser een plugin waarmee je likes, maar ook tijdstip en datum van Facebookposts verbergt: de Facebook Demetricator. Wie de tool installeert op zijn of haar browser, ziet alle berichten zonder de scores. Dus je ziet bijvoorbeeld dat er mensen zijn die het bericht leuk vinden, maar niet hoeveel mensen dat zijn. Je kunt de tool hier downloaden. Overigens overweegt moederbedrijf Facebook zelf om het aantal likes onder berichten te verbergen.
Test
Instagram evalueert de lopende pilot over een tijdje. Als het in de smaak valt, wordt de like misschien op grotere schaal uitgeschakeld.
Dilay Albayrak, student Grafische Vormgeving bij AKV|St. Joost vindt het een sympathieke pilot. “Ze spelen een grotere rol dan we door hebben, ik denk dat we mensen onbewust ranken.” Toch is ze naar eigen zeggen ook sceptisch over de pilot. “Veel mensen promoten merken op Instagram. Ook ik maak me hier schuldig aan, want ik maak reclame voor bedrijven in ruil voor geld of een dienst”, vertelt Dilay. “Toevallig heb ik deze week nog een deal gesloten met Zalando Beauty. Zo mocht ik een product uitkiezen op hun kosten, mits ik precies doe wat ze willen. In die zin zijn likes voor mij wel belangrijk, want ze zorgen ervoor dat ik nog meer diensten en producten opgestuurd krijg.”
“Ik ben geen voorstander van verborgen likes”, zegt Noah Hermans, student Communicatie bij Avans. “Je plaatst een foto, omdat je die zelf leuk of mooi vindt en niet omdat anderen dat moeten vinden”, stelt Noa. “Ik vind dat Instagram likes niet hoeft te verbergen om jou een beter gevoel te geven. Maar wat ze wel moet doen, is het algoritme uitschakelen, omdat hierdoor de likes wél een rol spelen.”
Ook influencers zijn niet bepaald te spreken over de maatregel. “Dit is zo oneerlijk. Ik leg mijn ziel en zaligheid in mijn account!”, jammert het Australische model Mikaela Testa in een video.
Punt. Of had jij nog wat?