Alleen maar thuis online colleges volgen? Dat geldt niet voor Verpleegkundestudenten als de 21-jarige Birgit Vermeulen. Zij volgt een leertraject binnen de geestelijke gezondheidszorg waar ze psychiatrische patiënten helpt hun leven op te bouwen. Ook daar zijn de gevolgen van de coronacrisis te merken.
“Het opbouwen van je leven is nu moeilijker door corona. Veel mogelijkheden voor dagbesteding en (vrijwilligers)werk van patiënten zijn vervallen”, aldus Birgit. Ze is derdejaars Verpleegkunde bij Avans en volgt op dit moment de minor Positieve Psychiatrie. Birgit studeert duaal en is sinds eind januari in dienst bij GGz Breburg waar ze een leerwerkplek heeft binnen het Centrum ART.
Moeizamer door corona
“Het Centrum ART biedt ondersteuning en hulp aan mensen die vastlopen in hun dagelijks leven door ernstige psychiatrische problemen. Deze mensen krijgen binnen het centrum langdurig woonbegeleiding en intensieve behandeling om te zorgen dat ze hun leven weer zo zelfstandig mogelijk kunnen voortzetten”, legt Birgit uit. Op de locatie waar Birgit werkt, wonen de cliënten zelfstandig in huisjes en appartementen.
ART staat voor Active Recovery Triad. Dat houdt in dat er in een drie-eenheid (triade) van naasten, professionals en de cliënt zelf gewerkt wordt aan het herstel. Duidelijke doelen daarbij zijn een fijne woonplek, een baan of opleiding en het opbouwen van de sociale kring. Ook worden sociale en praktische vaardigheden getraind en is er aandacht voor het grip krijgen op emoties en gedrag.
“Dat er nu geen bezoek mag komen, maakt het werken in de triade een stuk moeizamer”, vertelt Birgit. Ook geeft ze aan dat gevoelens van angst en achterdocht bij cliënten versterkt worden door corona. “Die waren vaak al in bepaalde mate aanwezig. Door de angst en onzekerheid rondom de situatie werden die zeker in het begin erg versterkt. Het is dan belangrijk om de-escalerend te werk te gaan door hoop en vertrouwen uit te stralen”, voegt ze toe.
Contact met cliënten
Als verpleegkundige is Birgit breed inzetbaar. “We zijn er om te ondersteunen bij het herstel en alle bijbehorende uitdagingen. Daarnaast zijn we er bijvoorbeeld ook voor wondzorg of andere verpleegtechnische handelingen als katheteriseren”, vertelt ze. Volgens de student is het belangrijk om vertrouwen op te bouwen met cliënten, wil je dichterbij kunnen en mogen komen. “Dat vertrouwen naar mij is toegenomen nu ik hier wat langer werk. Ik merk dat ik dichter bij de cliënten mag komen en meer voor hen kan doen.”
‘Ik laat geen mensen binnen, ik wil geen corona’
Over het algemeen vindt Birgit dat het ook tijdens de coronacrisis best goed gaat in de ggz. “We komen nog steeds bij mensen binnen en dan letten we op de gepaste afstand en hygiënemaatregelen. Een schouderklopje geven bijvoorbeeld kan nu niet zomaar. Een katheter plaatsen op anderhalve meter afstand is heel moeilijk, maar dan zijn we alerter op de overige maatregelen”, zegt ze. Volgens haar is het alleen lastig als je echt een angstige cliënt hebt. “Laatst moest ik niezen in het appartement van een cliënt. De volgende dag hing er een briefje op zijn deur met: ‘Ik laat geen mensen binnen, ik wil geen corona’ in zijn eigen handschrift. Dat is lastig want de beste kwaliteit van zorg leveren gaat niet met een gesloten deur.”
Stigma uitroeien
Volgens Birgit is de coronacrisis een mogelijkheid om de samenleving te laten inzien hoe een psychiatrische patiënt zich voelt. “Sinds het uitbreken van de crisis hebben we allemaal last van het sociale isolement. Corona kan herkenning opleveren van ervaringen en gevoelens die psychiatrische patiënten hebben”, vertelt Birgit. Ze hoopt dat het stigma op de psychiatrie zo uitgeroeid kan worden. “En dat de kloof tussen psychiatrie en het ‘normale’ leven kleiner wordt”, besluit Birgit.
Punt. Of had jij nog wat?