Is een bekostigde imamopleiding in het hoger onderwijs levensvatbaar? De overheid liet het uitzoeken, maar de universiteiten en hogescholen staan niet te trappelen om de opleiding aan te bieden.
Het onderzoek vloeit voort uit twee Kamermoties uit 2015. De regering moest ervoor zorgen dat er “aanvullende en gedegen” opleidingen tot imam zouden komen. Anders zou de afhankelijkheid van buitenlandse imams te groot worden. Toenmalig onderwijsminister Jet Bussemaker steunde het verzoek, maar daarna bleef het een tijd stil.
In 2019 maakte de Vrije Universiteit Amsterdam een schets van een nieuwe hbo-bacheloropleiding tot imam. Onderzoeksbureau Hobéon boog zich over onder meer de financiën van die plannen en het draagvlak voor de opleiding.
Buiten kijf staat volgens de onderzoekers dat er “behoefte is aan imams met kennis van de Nederlandse taal, cultuur en samenleving” die aansluiting kunnen vinden “bij de belevingswereld van jonge moslims”.
Concurrentie
De zelfstandige Islamitische Theologische Faculteit Amsterdam probeert een vergelijkbare opleiding geaccrediteerd te krijgen. En de Islamitische Hogeschool Rotterdam heeft er al één, maar die hogeschool is al jaren omstreden vanwege beledigende en discriminerende uitspraken van haar rector. Onderwijsministers hebben tevergeefs geprobeerd om de niet-bekostigde hogeschool aan te pakken.
2,5 miljoen
Al met al is het niet zeker of er genoeg studenten zullen zijn “om de financiële duurzaamheid van de opleiding te borgen”. Voor een volledig bekostigde en geaccrediteerde opleiding is een ontwikkelbudget van ongeveer 2,5 miljoen euro nodig, schatten ze.
De onderzoekers adviseren om in ieder geval het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) te betrekken bij het verder uitwerken van het opleidingsprofiel. Dat zou het vertrouwen van aankomende studenten in de nieuwe opleiding ten goede komen.
Voortouw nemen
De nieuwe imamopleiding kan door elke bekostigde hoger onderwijsinstelling worden aangeboden. Maar “geen van de (bevraagde) instellingen is bereid om het voortouw te nemen in de uitvoering van de opleiding”, stellen de onderzoekers, al “staan ze wel allemaal open voor samenwerking”.
Het gebrek aan enthousiasme is niet verwonderlijk. Hogeschool Inholland moest in 2013 de enige Nederlandse beroepsopleiding tot imam sluiten. Die was volgens toenmalig collegevoorzitter Doekle Terpstra te duur.
Punt. Of had jij nog wat?