Hoger onderwijs zucht onder energiekosten

De energierekening van universiteiten kan zomaar met enkele honderden miljoenen stijgen. Ook bij hogescholen lopen de kosten voor gas en elektriciteit flink in de papieren. 

Net als iedereen heeft het hoger onderwijs last van de hogere energiekosten. Het gaat om grote bedragen. In 2021 besteedden de universiteiten samen al bijna 100 miljoen euro aan water en energie, blijkt uit de jaarverslagen.

Van alle universiteiten betaalde Utrecht het meest: 16 miljoen euro. De tarieven staan dit jaar nog vast, laat een woordvoerder weten, maar voor volgend jaar houdt de universiteit rekening met een verdrievoudiging van de kosten naar 48 miljoen euro.

De Universiteit Maastricht verwacht eveneens hogere tarieven, nu de instelling weg moet bij de Russische energieleverancier Gazprom. De rekening gaat stijgen met 5 à 8 miljoen euro, voorspelde collegevoorzitter Rianne Letschert op Radio 1. De gebouwen gaan waarschijnlijk eerder dicht om stookkosten te drukken en voortaan is het de hele winter ‘warmetruiendag’.

Weglekken
De Universiteit Twente zit met hetzelfde probleem. Ook die zegde het contract met Gazprom op en moet nu ergens anders energie inkopen. Het gaat inderdaad om miljoenen euro’s, bevestigt een woordvoerder aan RTV Oost.

Als de totale energierekening drie keer zo hoog wordt, dan moeten de universiteiten een klap van 200 miljoen euro opvangen. Gas en licht zouden een flinke hap nemen uit het extra geld dat het kabinet voor het hoger onderwijs en onderzoek heeft uitgetrokken.

Zal de energie inderdaad twee of drie keer zoveel gaan kosten? Het kan best meer zijn, want de prijsstijging lijkt nog niet voorbij. Gas is al bijna vier keer zo duur als vorig jaar en elektriciteit twee keer zo duur. En het is de vraag waar het ophoudt.

De hogescholen betaalden vorig jaar ook miljoenen aan energiekosten, maar wel minder dan de universiteiten: de veertien grootste hbo-instellingen kwamen samen tot zo’n 30 miljoen euro. 

De hoogste kosten zijn voor de Hogeschool van Amsterdam (3,6 miljoen euro) en Fontys (3,8 miljoen). De hogescholen hebben over het algemeen modernere gebouwen dan universiteiten en ze doen ook minder onderzoek.

De Hogeschool Rotterdam bijvoorbeeld ziet “een ongekende stijging van de energie-uitgaven”, laat woordvoerder Carmen Mo-Ajok weten. In 2021 betaalde de hogeschool 2,8 miljoen, dit jaar 4,2 miljoen “en voor volgend jaar verwachten we een stijging naar 5,2 miljoen”. Mo-Ajok: “Uiteraard baart dit ons zorgen, zeker als dezelfde stijgende trend de komende jaren doorzet.” De hogeschool probeert, zoals waarschijnlijk alle instellingen, op energie te besparen.

Andere hogescholen die we benaderden durfden nog geen voorspelling te doen. De Vereniging Hogescholen en universiteitenvereniging UNL weten ook nog niet precies wat de stijgende energiekosten voor hun leden gaan betekenen. Ze zijn de gevolgen aan het inventariseren, laten ze weten. Het ministerie van Onderwijs kon nog niet reageren.