Avansmedewerker kritisch op Avans over uitblijven statement Israël vs. Palestina: ‘Zou wel op zijn plek zijn’

Avans is te stil en zou zich moeten uitspreken als het over de situatie in Gaza gaat. Dat vindt Avansmedewerker Naem Sadiq. Hij vindt dat de hogeschool stelling moet nemen tegen Israël en zegt dat Avans niet op dezelfde manier reageert als toen de oorlog tussen Oekraïne en Rusland uitbrak. Punt stelde het College van Bestuur hier vragen over, die onderaan het stuk worden beantwoord. ‘We hebben geen beleid als het gaat om het uitbrengen van statements, maar zien zeker wel een rol voor Avans.’

Naem Sadiq, trainer bij Avans, wil één ding benadrukken aan het begin van zijn gesprek met Punt. Dat is dat hij de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober in Israël, verafschuwt. “Dat mag nooit en nergens gebeuren. Echt niet”, zegt hij. Maar wat pijn doet bij Sadiq en een groep collega’s die hij regelmatig spreekt, is dat Avans geen steunbetuiging uitspreekt aan de grote hoeveelheid slachtoffers die in Gaza vallen door acties van het Israëlische leger en dat de hogeschool geen standpunt inneemt tegen Israël.

Leed erkennen
“We ervaren dat er momenteel iets fenomenaals heftigs gebeurt, waarbij Nederland direct en indirect betrokken was met het leveren van onderdelen voor gevechtsvliegtuigen in Israël. Waarom spreken we ons daar niet in het openbaar en ook binnen zo’n grote organisatie als Avans over uit? Dat gebeurt op andere onderwijsinstellingen wel. Niemand durft zijn vingers te branden”, zegt de Avansmedewerker. “We zouden het waarderen als het leed van ruim dertigduizend vermoorde Palestijnen, onder wie veel kinderen die onder het puin vandaan gehaald worden, op een juiste manier erkend wordt door onze hogeschool. Je mond erover houden, wat je ook van Israël vindt, vind ik echt heftig”, zegt Sadiq, die toevoegt dat er een verschil is tussen kritiek hebben op Israël en antisemitisme. “Dat is voor veel mensen vaak onduidelijk.”

Naem trok zelf aan de bel bij zijn adjunct-directeur om zijn zorgen over het uitblijven van aandacht voor de situatie binnen zijn academie kenbaar te maken. Daarop werd volgens hem goed gereageerd en sindsdien worden er ook gesprekken gevoerd over het onderwerp. Maar het liefst ziet hij een statement vanuit de totale organisatie namens het College van Bestuur. Daarin moet dan volgens hem staan dat Avans de ‘misdaden en genocide van Israël’ erkent. “Dat zou op zijn plek zijn op zo’n instelling als die van ons. Er worden nu onschuldige mensen vermoord.”

Oekraïne
De Avansmedewerker zegt dat er sprake is van een scheve verdeling als het om statements over oorlogen en geweld in de wereld gaat. Hij wijst daarbij op het bericht van Avans naar aanleiding van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in 2022. Daarin stond dat Avans klaarstond om steun te bieden aan studenten, docenten en medewerkers. Daarbij schaarde de hogeschool zich achter een landelijk statement van Vereniging Hogescholen. “Maar Israël vs. Palestina is blijkbaar toch anders voor ons als westerse maatschappij en Avans. Het is scheef hoe anders we hier omgaan met leed van een volk.”

Gespreksplatform
Buiten het feit dat de Avansmedewerker en zijn collega’s graag een statement willen zien van Avans, zou het volgens Sadiq ook goed zijn als de hogeschool een platform lanceert waar mensen kunnen samenkomen om in gesprek met elkaar te gaan. “Voor veel collega’s is het een moeilijk onderwerp, maar het is wel belangrijk. Het zou dan een plek zijn waar emotie mag zijn, waar niets taboe is maar waar wel een gevoel van verbinding ontstaat. Ook als je het oneens bent”, zegt hij.

Met zijn woorden maakt Sadiq misschien best wat los, beseft hij. Dat gebeurt al snel als hij ergens uitgesproken over is, zegt hij, maar hij vindt het wel goed om toe te voegen dat het niet zijn bedoeling is om mensen te kwetsen. “Maar ik ben begaan met hen die nu hulpeloos en ontheemd in een hoek gedreven zijn. Ik wil het niet, maar het komt er bij mij dan soms hard uit. Wat ik vooral graag wil, is mensen met een andere blik naar deze situatie laten kijken. Want ik kan niet stil blijven”, vertelt hij. “In mijn ideale wereld zien we de situatie hoe die nu is. We kunnen inzien dat Israël onze bondgenoot is, maar ook dat het een land is dat nu xenofoob is en niet goed bezig is.”

^{Lees verder onder de foto}

Naar aanleiding van het verhaal van Sadiq stelde Punt vragen aan het College van Bestuur van Avans over het uitbrengen van statements over oorlog en geweld in de wereld. Hieronder lees je de beantwoording daarvan.

Wat is het beleid van Avans betreffende het uitbrengen van statements over oorlogen en geweld?
“In december hebben we als College van Bestuur onze zorgen gedeeld over het tumult in de wereld dat wordt veroorzaakt door onder andere oorlogen, natuurrampen en (geo)politieke ontwikkelingen. We hebben geen beleid als het gaat om het uitbrengen van statements, maar zien zeker wel een rol voor Avans. We begrijpen dat zowel de maatschappij als de Avans-gemeenschap ons steeds vaker vragen stelling te nemen of te reageren op gebeurtenissen die plaatsvinden in onze regio, op landelijk niveau of het wereldtoneel. Zo ook over de situatie in het Midden-Oosten. Een deel van onze gemeenschap reageert vanuit een gevoel van onrechtvaardigheid, vraagt om erkenning daarvan en verlangt actie.

Onze gemeenschap is divers en dat werkt door in een veelheid aan perspectieven. Dat maakt de praktijk weerbarstig, maar tegelijkertijd maken die verschillen juist ook onze gemeenschap. Reageren vanuit een specifiek perspectief staat soms haaks op wat wij als organisatie willen zijn. We zien Avans daarbij als een plek waar je gedachten en opvattingen kunt vormen en ontwikkelen, waar je kunt verhouden tot de inzichten en meningen van anderen, en waar je bovenal wordt gestimuleerd je te verhouden tot wat er in de wereld en de samenleving gebeurt. Dat kan en mag soms schuren, dat kan en mag soms ongepolijst zijn, maar dat blijft altijd binnen de grenzen van de wet. We stimuleren om continu op zoek te gaan naar de dialoog. Belangrijk hierbij is om met een brede en open blik de wereld te zien, met respect voor verschillende perspectieven, met de universele rechten van de mens als uitgangspunt. Het persoonsvormende en socialiserende aspect van ons werk verhoudt zich niet tot ingenomen posities op instellingsniveau.”

Wat is de reden dat Avans een statement plaatste naar aanleiding van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland?
“Tijdens de inval van Rusland in Oekraïne was er een groep studenten uit Rusland en een groep studenten uit Oekraïne in Nederland aanwezig voor studie en uitwisseling, ook bij Avans. Daaronder lagen landelijke en internationale samenwerkingsverbanden, die onder spanning kwamen te staan. De Nederlandse regering heeft op dat moment aan publieke instellingen, volgend vanuit het Europese sanctiebeleid, de opdracht gegeven om alle banden te verbreken met Russische en Belarussische instellingen. De Vereniging Hogescholen heeft vervolgens een statement opgesteld, dat door aangesloten hogescholen is onderschreven en gedeeld.”

Wat is de reden dat Avans geen statement plaatste naar aanleiding van het conflict tussen Gaza en Israël, en hoe reageert Avans erop dat sommige medewerkers teleurgesteld zijn in Avans over het niet uitbrengen van een statement?
“Avans heeft geen standpunt over de huidige situatie in het Midden-Oosten ingenomen vanwege onze publieke en maatschappelijke opdracht. Avans heeft geen samenwerkingsverbanden met onderwijsinstellingen in Israël noch Palestina en er zijn geen studenten of medewerkers afkomstig uit deze gebieden. Daarnaast is er geen verzoek of oproep gedaan vanuit de regering of de Vereniging Hogescholen. Dat is voor Avans niet bepalend, want we zijn als hogeschool vrij om daarin zelf een keuze te maken.

De Palestijnse kwestie is al tientallen jaren een brandpunt van internationale aandacht en debat. Het diepgewortelde conflict heeft over de jaren heen talloze mensen wereldwijd aangegrepen en betrokken. We zien dat het conflict steeds verder escaleert en dat leidt op dit moment tot mensonterende omstandigheden. Laten we duidelijk zijn: Avans keurt iedere vorm van geweld af. Welke rol kunnen we dan pakken als onderwijsgemeenschap? Een ding is zeker, als Avans een oordeel uitspreekt over de strijdende partijen, brengen we onze publieke en maatschappelijke taak als onderwijsinstelling, een veilige plek waar je persoonsvorming en socialisatie kunt vorm geven in de (inter)nationale en tumultueuze context, in een lastige positie.

Het conflict polariseert de maatschappij en dat geeft ons een gevoel van onmacht. Onze opdracht is een veilige omgeving bieden voor onze medewerkers en studenten, ongeacht achtergrond, voorkeur, of wat dan ook. We geven onze medewerkers daarom alle ruimte om die veiligheid te creëren, bijvoorbeeld tijdens lessen met studenten, om op een constructieve en respectvolle manier het gesprek met elkaar te voeren. Want daar begint het: weg van polarisatie, met elkaar in verbinding komen. Jouw mening kan die van een ander niet zijn, maar dat wil niet zeggen dat het niet naast elkaar kan en mag bestaan.”

Sommige medewerkers zouden graag een (fysieke) plek willen op de hogeschool waarbij ze het gesprek over dit soort conflicten kunnen voeren met elkaar. Wat vindt Avans daarvan?
“Als Avans stimuleren we om continu op zoek te gaan naar verbinding en dialoog. Belangrijk hierbij is om met een brede en open blik de wereld te zien en in aanraking te komen met andere perspectieven en omstandigheden. We zien en horen de zorgen die een deel van onze gemeenschap heeft. Daar is binnen Avans plaats voor. Weet dat er binnen onze organisatie gelegenheid is om het gesprek te voeren: in de klas, in teams, in de academies of op bredere schaal. Ook met decanen en vertrouwenspersonen kunnen signalen gedeeld worden. Denk ook aan medezeggenschap binnen een academie, dienst of Avansbreed. En natuurlijk aan ons als College van Bestuur. Zoek ons en elkaar op, stel de vraag en herhaal deze als je je niet gehoord voelt. Verbinding maken doen we samen.”