Marloes Broeren, onderzoeker bij het expertisecentrum Future-Proof Education, deed onderzoek naar effectief leren en promoveerde op het onderwerp. Ze onderzocht wat er nodig is om studenten actieve leerstrategieën te laten gebruiken. Punt praat met Broeren en studenten Junior Epey en Daphne van Opstal over de manier waarop zij leren. “Ik heb zelf uitgezocht wat werkt voor mij.”
Broeren richtte zich in haar onderzoek op retrieval practice, een leerstrategie waarbij je informatie actief ophaalt uit je geheugen, bijvoorbeeld door lesstof uit te leggen aan jezelf. “Zo koppel je nieuwe dingen die je leert aan wat je al weet”, legt Broeren uit. Als onderzoeker houdt ze zich bezig met actieve manieren van leren. Daarbij moeten de hersenen aan de slag en onthoud je de stof langer. “Die manieren kosten moeite, in tegenstelling tot lezen van de stof, onderstrepen of samenvatten.”
Gevraagd naar zijn manier van leren zegt Junior Epey, vierdejaarsstudent Communicatie in Breda, dat hij leert door de stof aan zichzelf uit te leggen. “Zo leg ik in mijn hoofd verbanden tussen de stof en wat ik al weet. Tijdens tentamens haal ik het dan makkelijker terug.”
Daphne van Opstal is derdejaars Finance & Control in Breda. Tijdens het leren voor een tentamen bedenkt ze ezelsbruggetjes om te kunnen onthouden wat ze leest. “Ook schrijf ik op wat ik al weet, dan is duidelijk wat ik nog moet leren. Ik heb zelf uitgezocht wat werkt voor mij. Ik kan makkelijk leren, op de middelbare school was dat ook al zo. Daardoor heb ik minder behoefte aan uitleg over hoe ik het beste kan leren.”
Zelf ontdekt
Ook Junior ontdekte zelf wat voor hem werkt. “Ik leer al sinds de middelbare school op dezelfde manier en ik ben zó door mijn opleiding heen gekomen. Met goede resultaten, dus mijn manier van leren werkt voor mij.” Op Avans kreeg de Communicatiestudent geen uitleg over manieren waarop hij het beste kon leren. “Mijn coach vroeg er wel naar, hoe ik leerde en of ik daar hulp bij nodig had.”
Junior zegt dat het voor hem belangrijk is om in de les actief mee te doen. “Dan krijg ik context bij de stof en dat is voor mij belangrijk. Dat helpt om het te onthouden. Daardoor hoef ik thuis niet veel meer te doen. De avond voor het tentamen kijk ik wat ik moet weten.” Als de student toch verduidelijking van de stof nodig heeft, zoekt hij video’s over het onderwerp. “Ik ben allergisch voor droge tekst lezen.”
Combineren
Uit onderzoeken naar leerstrategieën blijkt dat studenten weinig actieve strategieën gebruiken. Ze combineren wel verschillende manieren van leren die voor hun werken, bleek uit het onderzoek van Broeren. Docenten kunnen studenten helpen door het geven van instructies over hoe ze de leerstrategieën kunnen gebruiken en door aan te sluiten bij wat studenten al doen.
Dat kan ook door de lessen aan te passen. “Als studenten zich hebben voorbereid op de les, kan de docent beginnen met een recap in de vorm van een quiz bijvoorbeeld”, zegt Broeren. En dan verder gaan met een opdracht.
Gemotiveerd
Op de opleiding van Daphne wordt soms al op deze manier gewerkt. “De docent stuurde mensen die zich niet hadden voorbereid dan weg”, vertelt de Finance & Controlstudent. “Het is fijn om te werken met gemotiveerde studenten die zich hebben ingelezen, maar het nadeel is dat het gat tussen die studenten en degenen die meer moeite hebben met de stof op die manier groter wordt.”
Daphne vindt het fijn als ze in de les actief met de stof aan de slag gaat. “Dan heeft het voor mij ook zin om te komen. Soms moeten we opdrachten doen, samen of alleen. Of we moeten de stof van de vorige les aan elkaar presenteren. Ik hou van tempo in een les, een actieve docent die veel praat. Herhalen van de stof is goed, maar ik raak daardoor wel mijn aandacht kwijt.”
Punt. Of had jij nog wat?