De afgetreden NSC-minister van Onderwijs Eppo Bruins heeft voor dagblad NRC een opinieartikel over academische vrijheid geschreven. Alle stemmen moeten de ruimte krijgen, vindt hij.
“De zorg over academische vrijheid is toegenomen sinds in 2024 een rechtse regering aantrad”, schrijft Bruins in zijn opinieartikel. “Dat begrijp ik.”
Bruins was zelf minister van Onderwijs in die ‘rechtse’ regering van PVV, VVD, NSC en BBB. De harde bezuinigingen op onderwijs en wetenschap nam hij voor zijn rekening. De PVV vierde die bezuinigingen als een overwinning op ‘woke’ aan de universiteiten.
Daar zegt Bruins niets over, maar in algemene bewoordingen schrijft hij: “Ik heb van nabij meegemaakt dat er politici en partijen zijn die een ongezouten mening hebben over bepaalde wetenschappen, en die vinden dat de politiek zich daarmee moet bemoeien. Ik heb altijd geweigerd daarin mee te gaan.”
Van binnenuit
In het artikel probeert Bruins in de discussie over academische vrijheid de nadruk te verleggen: de bedreigingen van binnenuit (die tot onderdrukte stemmen en zelfcensuur zouden leiden) zijn volgens hem belangrijker dan die van buitenaf. Volgens hem hoef je academische vrijheid ook niet beter in de wet te borgen, zoals wetenschapsgenootschap KNAW graag wil.
Als voorbeeld van die dreiging van binnenuit neemt hij juist de KNAW op de korrel, die positie koos tegen samenwerking met Israëlische instellingen. Zo trekt de Akademie een politieke discussie de wetenschap in, is zijn verwijt. Je moet wetenschappers niet vertellen met wie ze mogen samenwerken, zegt hij indirect. Bruins stond overigens een tijd aan het roer bij de Nederlands-Israëlische Kamer van Koophandel.
Weer lid van ChristenUnie
Na zijn vertrek als minister hield Bruins zich in de luwte. Wel gaf hij een interview aan een christelijke radiozender, waarin hij terugblikte op zijn tijd in het kabinet. Na zijn vertrek werd hij meteen weer lid van de ChristenUnie, de partij waarvoor hij eerder in de Tweede Kamer zat. Hij bleef ook lid van NSC.
Overigens had Bruins afgelopen juni wel oog voor de externe bedreigingen van de academische vrijheid. Hij pleitte ervoor om de minister van Onderwijs minder macht te geven. Dat deed hij in een interview met het HOP dat vooral de VVD in het verkeerde keelgat schoot.
Punt. Of had jij nog wat?