Stroom is niet oneindig, wat doe je als die op Avans uitvalt?

Netwerkbeheerder Enexis heeft gewaarschuwd voor mogelijke stroomstoringen deze winter. Ook bij Avans kan daardoor de stroom uitvallen, maar wat doe je dan? En hoe groot is de kans op stroomuitval nou echt? Arnaud Opdam, directeur Dienst Facilitair en Vastgoed, en Mertijn Weeda, onderzoeker bij MNEXT, Centre of Expertise voor materialen- en energietransitie, beantwoorden deze vragen. “We moeten zelfredzamer worden.”

Enexis waarschuwde dit najaar dat op erg koude dagen de stroom in delen van Noord-Brabant, Limburg, Groningen, Drenthe en Overijssel tijdelijk uit kan vallen. Dat komt door een overbelast net. Op bepaalde piekmomenten op de dag is de kans groter dat Enexis uit voorzorg tijdelijk zelf de stroom moet uitschakelen. “Ik neem de waarschuwing persoonlijk met een korreltje zout”, vertelt Avansdirecteur Arnaud Opdam. “De energiekabels zijn op maximale capaciteit berekend en uit de praktijk blijkt dat niet meer dan 50 procent daarvan in de regio wordt benut.”

Mertijn Weeda, onderzoeker bij MNEXT, vindt stroomuitval wel een reëel scenario. “Het is niet leuk om zo’n waarschuwing te krijgen omdat we lang dachten dat stroom oneindig is. Dat klopt niet.” Verder heeft hij een andere kijk op de capaciteit van het net. “Je hoort tegenwoordig veel mensen ontkennen dat er netcongestie* is, dat het een papieren werkelijkheid is, maar dat klopt niet.”

*Netcongestie is de overbelasting van het net door te veel vraag of aanbod van stroom op een bepaald moment op een bepaalde plek. Dan overschrijdt het de capaciteit van het net.

De kans is heel klein dat de stroom uitvalt door overbelasting binnen Avans, volgens Opdam. “Onze systemen houden het energieverbruik in de gebouwen nauw in de gaten. Ook hebben we een contract waarin staat dat zelfs als we te veel gebruiken, de elektricitiet niet wordt afgesloten.” Hij vertelt verder dat Avans in de zomer meer energie gebruikt dan in de winter. “Dat komt doordat de koeling vooral op stroom en op warmte- en koudebronnen draait. De verwarming kan ook draaien op gas of de stadsvoorziening: stadsverwarming op basis van warm water die mede mogelijk wordt gemaakt door de gemeente.”

Noodstroom
“Noodstroomvoorzieningen zijn niet groot genoeg om problemen in het hele land op te vangen, vooral niet langdurig”, aldus onderzoeker Weeda. Dat betekent dat veel dingen ontregeld zullen worden zoals het verkeer en de treinen. Weeda geeft vooral mee dat we elkaar op dat moment moeten helpen. “Mensen moeten weerbaar en zelfredzaam worden.” Daarom is de overheid de campagne Denk Vooruit begonnen. De overheid raadt mensen aan een noodpakket in huis te halen en een noodplan te maken voor 72 uur zonder water, stroom of internet. Verder wordt er nagedacht over manieren om netcongestie tegen te gaan. “Je redt het niet met een uitbreiding van het net. Je kunt ook nadenken over bijvoorbeeld de opslag van stroom of flexibel stroomgebruik, door andere tijden te kiezen om bijvoorbeeld je kleding te wassen”, volgens Weeda.

Stroomuitval op Avans
Wanneer de elektriciteit op Avans uitvalt, schakelen de essentiële systemen over op noodstroom legt Opdam uit. “Dat gebeurt in eerste instantie met een Uninterruptible Power Supply (UPS). Een UPS is een ononderbroken noodstroomvoorziening die werkt op batterijen of een vliegwiel, dat energie tijdelijk opslaat. Die kan de stroom overnemen in de eerste paar milliseconden zodat de servers niet zonder komen te zitten. Na ongeveer vijf minuten pakt het noodstroomaggregaat (NSA) het over. Dat is een combinatie van een generator en dieselmotor. Dat kan oneindig draaien als er maar diesel is.”

De noodstroom zorgt ervoor dat de noodverlichting, brandmeld- en ontruimingsinstallaties, beveiligingssystemen en IT-servers blijven werken. Die zijn allemaal essentieel. Al het andere, inclusief de lift, verwarming/koeling en elektrische deuren, stopt met werken. “Als je toevallig in de lift staat wanneer de stroom uitvalt, raak dan niet in paniek. Avansmedewerkers, die een speciale opleiding hebben gevolgd, zullen de lift gecontroleerd laten zakken en openmaken. De mensen die afhankelijk zijn van de lift om naar beneden te komen, worden naar beneden gedragen als dat mogelijk is en anders bellen we de brandweer”, volgens Opdam.

Crisisteam
Tijdens stroomuitval moet iedereen in het gebouw de aanwijzingen van de BHV’ers of een crisisteam volgen. Er zijn twee soorten teams. De eerste is een lokaal crisisteam dat op het moment zelf beslist wat er moet gaan gebeuren. De meest waarschijnlijke situatie is dat ze het onderwijs tijdelijk schorsen. Je hebt ook een Avansbreed team bestaand onder andere uit het college van bestuur. Zij komen later in actie als de stroomuitval lang duurt en bepalen het vervolg van het onderwijs en de volgende stappen.

Opdam roept studenten en medewerkers in het geval van stroomuitval op vooral rustig te blijven en te wachten op de instructies van BHV’ers of de locatiediensten, waaronder het crisisteam. Verlaat het gebouw als daar om gevraagd wordt, maar neem je spullen mee. Verbruik geen onnodige batterij op bijvoorbeeld je telefoon of laptop en houd je mail of Intranet in de gaten voor updates.