Nijmegen staat stil bij het feit dat het tachtig jaar geleden is dat de Waalcrossing plaatsvond. Dat is een slag uit de Tweede Wereldoorlog waarbij de stad werd bevrijd door Amerikaanse parachutisten. Coen van Kuilenburg, laatstejaarsstudent Communication & Multimedia Design, is bij die herdenking te zien met een stellage die het verhaal vertelt van een bijzondere soldaat die tachtig jaar geleden meevocht.
De Avansstudent presenteerde zijn stellage voor het eerst aan het eind van het vorige collegejaar. Dat Coen bij een onderwerp gerelateerd aan de Tweede Wereldoorlog uitkwam voor het project dat persoonlijk moest zijn, was geen verrassing. ‘’Al sinds mijn tiende is de oorlog mijn hobby. Ik ben sowieso een geschiedenisfanaat, maar omdat het nog niet zo heel lang geleden is, er nog veteranen in leven zijn en omdat het zich ook in het Westen afspeelde, heeft het me altijd al geïnteresseerd’’, vertelt hij.
Zijn interesse in de Tweede Wereldoorlog zorgde ervoor dat hij zich een jaar geleden aansloot bij Pontoongroup4045. Daarin zitten mensen die slagen uit de Tweede Wereldoorlog zo realistisch mogelijk nadoen, met origineel materiaal en trucks. Coen leerde bij die groep over de Waalcrossing in Nijmegen, waarna hij de slag besloot te gebruiken voor zijn presentatie op Avans.
De Waalcrossing was de oversteek van Amerikaanse soldaten over de Waal in september 1944. Het was onderdeel van de beroemde operatie Market Garden, die als doel had om bruggen te veroveren om zo makkelijker door de Duitse verdedigingslinie te breken. In Nijmegen lukte dat en werd de stad bevrijd. Maar iets verderop in Arnhem stuitten Britse soldaten, die ook onderdeel waren van de missie, op hevige tegenstand waardoor Market Garden als geheel mislukte.
Niet-witte parachutist
‘’Tijdens het doen van onderzoek naar de slag in archieven, boeken en de organisatie van de Waalcrossing-herdenking, stuitte ik op het verhaal van Bernard T. Woodland. Hij was onderdeel van de 82 Airborne Division, een divisie net als de meeste in die tijd enkel voor witte mannen. Maar, Bernard was niet wit. Hij was de enige man van afro-Amerikaanse afkomst die meevocht. Dat lukte hem door zijn paspoort te vervalsen’’, zegt Coen. De soldaat was van gemengde afkomst en mocht zo uiteindelijk toch de opleiding tot parachutist volgen en meevechten in het leger. Coen raakte geïntrigeerd door het verhaal van de soldaat, die gewond raakte bij de slag om Nijmegen en vier dagen later overleed aan zijn verwondingen. ‘’Omdat hij geen nabestaanden had, besloot ik zijn verhaal te vertellen middels een stellage zodat het niet verloren zou gaan.’’
Acteur
Dat resulteerde in een wit kruis van 1.60 meter hoog, waar een projector achter staat die op het kruis schijnt. In dat kruis zie je vervolgens een man geprojecteerd, dat moet Woodland voorstellen, die vervolgens zijn levensverhaal vertelt aan voorbijgangers. ‘’De man die je hoort en ziet praten is een door mij ingehuurde acteur die op de soldaat lijkt. Op Avans liet ik hem in een opnamestudio een script voorlezen’’, vertelt Coen. Zijn project noemt hij Woodland Cross. ‘’Op die manier hoop ik zijn verhaal te laten voortleven, en stil te staan bij de slag. Opdat dit nooit meer mag gebeuren.’’
Hij benaderde de organisatie van de Waalcrossing-herdenking, met de vraag of zijn project niet iets voor hen was. Dat bleek zo te zijn. En dus is zijn werk deze hele week te zien tijdens de herdenkingsactiviteiten in Nijmegen, waar duizenden bezoekers op af komen. ‘’Dat is een hele eer, maar ook spannend. Ik vind het vooral een unieke kans’’, zegt de student, die deze week zelf ook meedoet met het naspelen van de slag. ‘’Net als vorig jaar vaar ik in een bootje naar de overkant van de rivier. We worden niet beschoten met echte kogels, maar je staat toch even in dezelfde schoenen als de soldaten van toen. Niet te bevatten, wat zij moeten hebben ervaren.’’
Tot en met 22 september herdenkt Nijmegen de Waalcrossing. Het complete programma vind je hier.
Punt. Of had jij nog wat?