Blond, blauwe ogen en een hijab: student AKV|St.Joost loopt zeven dagen met hijab voor experiment

Ze komt uit een klein dorpje in Zeeland, heeft blonde krullen en blauwe ogen. Vera IJzelenberg, vierdejaarsstudent Grafisch | Ruimtelijk Ontwerp, droeg voor haar afstudeerproject Under the Veil; The different sides of the Hijab zeven dagen een hijab. “In Nederland wordt het niet opgelegd, waarom zou je ervoor kiezen?”

“Ik kom uit een klein dorpje vlakbij Goes. In mijn omgeving zijn veel mensen met een negatieve mening over vrouwen die hoofddoeken dragen. Er is veel onwetendheid en onbegrip over de Islam en gezichtsbedekkende kleding. Wat moest ik er zelf van vinden? Op het internet zie je filmpjes van vrouwen in Raqqa, Syrië, die zich van terreurbeweging Islamitische Staat (IS) verplicht moeten bedekken. Alsof zij niet zichtbaar mogen bestaan.”

“In Nederland wordt het niet opgelegd, waarom zou je ervoor kiezen? Vroeg ik mezelf af. Ik verdiepte me erin door de Koran te lezen en via internet research te doen, maar daar zijn zoveel verschillende interpretaties te lezen. Waarom vrouwen écht een hijab dragen, werd me niet duidelijk. Via via kwam ik in contact met moslima’s die er een dragen. Zij vertelden mij waarom ze een hijab dragen en over hun ervaringen.”

Vera besloot zelf zeven dagen een hijab te dragen, om letterlijk een kijkje onder de sluier te nemen. Tijdens het experiment werd ze vooral aangestaard, maakte zij zich druk om wat anderen vinden en werd ze één keer uitgescholden. Het proces en haar ervaringen van dag tot dag:

Dag één
“Zaynab, een van de meiden die ik interviewde, helpt mij met het omdoen van de hijab. Ik heb een tweedelige van een vriendin gekregen en een vierkante doek online besteld. Zaynab geeft me een rechthoekige, die is makkelijker om te doen. Omdat je ook geen vormen mag laten zien, draag ik lange vesten die over mijn kont vallen en mijn enkels en polsen bedekken. De eerste dag is heel vreemd. Terwijl we samen over straat lopen, krijg ik het idee dat mensen extra lang kijken. Ik vul de gedachtes van de mensen in. Zaynab woont in Delft, ’s avonds pak ik de trein alleen terug naar Breda en ik durf niemand aan te kijken, ben bang voor de confrontatie. Ik moet er nog comfortabel mee raken.”

“Ben je bekeerd ofzo”

Dag twee
“De man van de uitleen op school staart me aan, van top tot teen. ‘Ben je bekeerd ofzo’, zegt hij. Hier in het gebouw is de mevrouw van de schoonmaak de enige die een hoofddoek draagt, verder zie je er niemand mee. Na het uitleggen van mijn experiment zie ik dat er een soort van gerustheid over hem valt.”

“Naar de supermarkt gaan is spannend. Terwijl ik bij de vleesafdeling sta, ben ik bang voor wat anderen denken. Want ik moet natuurlijk ook halal eten, wat zullen de mensen in de supermarkt ervan vinden dat er een bedekt meisje naar haram vlees kijkt.”

Preview of the interview with the lovely Nutheila! ? As an experiment for my graduation project I’m going to wear an hijab for one week. Meanwhile I’m doing interviews with people about my two main questions: What are the motives of women to veil themselves? And what is the position of a Muslim in a Western society? . . . #burka #hijab #boerkaverbod #project #islam #moslima #nl #graphicdesign #fieldresearch #photography #launch2017 #akvstjoost

Een bericht gedeeld door Vera IJzelenberg (@graphicmountain) op 10 Mei 2017 om 1:51 PDT

Dag drie
“Het is heel erg warm buiten. Op het terras in Zeeland zit iedereen in een hemdje terwijl ik volledig bedekt ben. Ik voel dat mensen kijken. Zaynab komt ook uit Zeeland en wilde al op jongere leeftijd een hoofddoek dragen. Haar ouders zeiden ‘wacht nog maar even’, omdat de mensen het hier niet gewend zijn. Ik interview nog een andere vrouw en haar dochter, ook wonende in een Zeeuws dorpje. De dochter werd erg gepest omdat haar moeder een hoofddoek droeg. Ze werden in het dorp niet opgenomen, genegeerd zelfs. Na veel aandringen van de dochter heeft de moeder besloten om toch de hoofddoek af te doen voor haar kinderen. Daar voelt zij zich nog elke dag schuldig over tegenover God.”

“Daar voelt zij zich nog elke dag schuldig over tegenover God”

Dag vier
“Ik heb gecheat. In de trein naar huis heb ik het benauwd en doe de hijab af. Er zit een meisje naast me dat dacht dat dat zomaar kon in het openbaar. Dat vind ik naïef. Later heb ik mijn hijab weer omgedaan op een plek waar niemand het kan zien.”

“Wat me opvalt als je over straat loopt of in een ruimte bent waar nog een moslima met hijab is, is dat je contact met elkaar zoekt. Een knipoog, een klein knikje. Je herkent elkaars situatie.”

Dag vijf
“Omdat ik een hoofddoek draag, kan ik me inleven in de meiden die ik eerder sprak. Zij maakten het al eerder duidelijk: als je een hijab draagt, is dat echt een commitment. Als ik vroeger moslima’s met een hoofddoek tegenkwam, stond ik daar neutraal in. Door er zelf een te dragen, realiseer ik dat ik in een keer tot een groep behoor. Maar ik besef ook dat het dragen van een hijab écht van binnenuit moet komen, dit doe je niet zomaar voor de lol.”

Dag zes
“Mijn vader haalt me op van het station in Amsterdam en ziet er een beetje uit als een tokkie met zijn Adidasvest, slippers en kale hoofd. We vormen daardoor een mooi duo. Mensen om ons heen kijken langer naar ons dan elders, ze nemen ons van top tot teen op. Mijn vader en ik kunnen er om lachen.”

“Het experiment bevestigt voor mij dat mensen door berichten uit de media over de Islam en hoofddoek te snel negatieve conclusies trekken”

Dag zeven
“Het voelt alsof ik weer mezelf kan zijn. Moslima’s zien een hoofddoek als een onderdeel van hun identiteit, ik niet. Voor mij is het een experiment, maar wel geslaagd. Ik ben erachter gekomen dat als je er een wil dragen in Nederland je echt een drempel over moet. Het is heel anders dan bijvoorbeeld in Saudi-Arabië waar het de norm is. Het experiment bevestigt voor mij dat mensen door berichten uit de media over de Islam en hoofddoek te snel negatieve conclusies trekken.”

Vera vertaalde haar experiment Under the Veil; The different sides of the Hijab in een video. Deze en vele andere werken van medestudenten zijn te bewonderen tijdens de eindexpositie Boom Pow, onderdeel van de eindexamententoonstelling Launch 2017. Van 1 tot en met 5 juli te zien bij AKV|St.Joost aan de Beukenlaan in Breda.