Over twee jaar moet het percentage vrouwen dat studeert bij de Academie voor Engineering en ICT van Avans met 50 procent zijn gestegen. Ook moet het aantal vrouwelijke docenten met 25 procent zijn toegenomen. Het zijn slechts een paar doelen van Hanneke van Hezik, docent Werktuigbouwkunde in Breda. Met haar project Vrouwen in Techniek zet ze zich de komende tijd in om te laten zien hoe leuk, veelzijdig en interessant techniek is.
“We willen meer vrouwen, maar hebben vooral een sociale plicht om onze opleidingen zo in te richten dat ze bieden wat zowel mannen áls vrouwen zoeken in een technische opleiding”, legt Avansdocent Hanneke van Hezik uit, die zelf ooit Werktuigbouwkunde studeerde en daar een van de weinige vrouwen was. “Veel meiden weten nog niet hoe leuk, veelzijdig en interessant techniek is. Aan hen zijn we verplicht ze dat te laten ervaren, zodat ze weloverwogen wél of niet voor techniek kunnen kiezen. Daarnaast is er een groeiend tekort op de arbeidsmarkt, en vraagt het bedrijfsleven steeds meer om technici in het algemeen en vrouwelijke technici in het bijzonder. Om de diversiteit te bevorderen.”
Bijzonder
Toen Van Hezik zelf studeerde, kreeg ze van bekenden vaak opmerkingen over haar studiekeuze. “Mensen vonden me ‘heel bijzonder’ omdat ik voor Werktuigbouwkunde koos, maar dat vond en vind ik helemaal niet. Ik ben niet bijzonder, ik vind techniek gewoon leuk”, vertelt Van Hezik.
Onderwijscurriculum
Vanaf dat moment besloot ze in haar werkomgeving aandacht te vragen voor meer vrouwen in de techniek. Die zijn er volgens haar veel te weinig. Tot grote acties leidde dat nog niet, tot nu. Het project Vrouwen in Techniek is al gestart en krijgt vanaf komend studiejaar een ‘boost’ omdat het een eis wordt van het nog te ontwikkelen onderwijscurriculum. Daarin staat dat techniek aantrekkelijk moet zijn voor mannen en vrouwen. In de breedste zin van het woord, binnen én buiten de schoolmuren.
Op dit moment studeren er 185 vrouwen bij de acht opleidingen van de Academie voor Engineering en ICT. Er studeren 2041 mannen.
Protheses
Volgens Van Hezik moet en gaat het techniekonderwijs bij Avans op de schop. “Dat betekent onder andere dat de vakken meer gericht moeten worden op vrouwen, we willen meer vrouwelijke docenten en de voorbeelden van werkprojecten in colleges moeten niet alleen over ‘mannenonderwerpen’ als kranen gaan. Ze moeten ook voorbeelden van techniek in sociale sectoren bevatten, zoals bij protheses. De berekeningen om te bepalen wanneer het metaal sterk genoeg is, zijn hetzelfde als in de bouw.”
Voorlichting
Belangrijke onderdelen van het project zijn het geven van trainingen aan Avansdocenten over vooroordelen op het gebied van gender, “die we allemaal hebben, ik soms ook nog” en voorlichting op middelbare scholen. “Daar begint het al. Het is goed als meisjes op school al zien dat techniek een serieuze optie is. Als ze kapper willen worden is dat natuurlijk prima, maar het is zonde om de techniek nooit te overwegen. Er gaat op die manier veel talent verloren. Technische studies moeten worden gestimuleerd. Anders verandert er niets. Ook Pabostudenten op Avans kunnen daar een rol in spelen, daar willen we graag mee gaan samenwerken.”
‘Als je kapper wil worden is dat natuurlijk prima, maar het is zonde om de techniek nooit te overwegen. Er gaat veel talent verloren’
Het is niet de eerste keer dat een dergelijk project bij Avans start. Informaticastudenten Anjuli en Tessa maakten zich er in 2019 al hard voor door een actiedag te organiseren en ook Van Hezik ondernam in het verleden al eens actie. “Maar dat bleef klein. Nu is het moment daar dat we er écht mee aan de slag gaan. Ik heb al meerdere gesprekken gevoerd en iedereen is enthousiast. Ook onze academiedirectie”, vertelt Van Hezik, die vanaf komend collegejaar anderhalve dag per week als adviseur aan het project gaat werken. “Dat ik die tijd krijg, zegt wel iets. Het wordt nu echt groot, het is zover!”
Overdreven uitleg
Willemijn van Olderen is eerstejaarsstudent Werktuigbouwkunde in Breda. Ze herkent zich in het verhaal van haar docent. Ze heeft daarnaast het gevoel soms anders behandeld te worden in de techniek, puur omdat ze vrouw is. “Soms bij Avans, maar vooral tijdens mijn stage onderschatten ze me regelmatig. Dan werden dingen héél overdreven aan me uitgelegd, terwijl ik het prima kon. Iets wat ik ook liet zien”, vertelt ze.
Nichtje
De student vindt het goed dat haar docent het project gaat uitvoeren en ze wil er zelf een rol in spelen. “Ik vind het belangrijk om uit te dragen dat techniekopleidingen ook voor meisjes en vrouwen zijn”, vertelt Willemijn. Ze ziet wel iets in het geven van voorlichting op scholen. “Dat is misschien iets kleins, maar een goed begin. Het bespreekbaar maken helpt al een hoop. Toen ik op de middelbare school zat, had ik graag gezien dat een vrouw kwam vertellen over studeren in techniek. Ik koos destijds in eerste instantie voor Verpleegkunde, maar stopte daar vorig jaar mee. Als ik eerder al over werken in de techniek had gehoord, had ik daar misschien toen al voor gekozen. Voor mijn nichtje van tien hoop ik dat het anders wordt. Dat zij werken in deze leuke sector straks vanaf jonge leeftijd al serieus overweegt.”
Meer dan machines
“Ook Avans kan zelf wat doen om vrouwen naar techniekopleidingen te halen. Toen ik de open dagen bezocht, waren er alleen maar mannen. Dat zou anders kunnen, net als in promomateriaal. Daarin zie je bijna geen vrouwen.” Van Hezik: “Dat klopt en daar werken we gelukkig al aan. We willen laten zien dat techniek méér is dan alleen werken op een bouwplaats tussen de machines. Het is een heel breed, mooi vak. Geschikt voor mannen en vrouwen.”
Voor nu onderzoeken Van Hezik en haar collega’s hoe Avans meer vrouwelijke docenten kan aantrekken. “Er is de afgelopen maanden al veel gedaan om onze voorlichting en communicatie te verbeteren. Volgend jaar starten we met het ontwerpen van een meer genderinclusief curriculum en gaan we ons richten op genderinclusiever communiceren door docenten”, vertelt de docent. Ze hoopt dat er over twee jaar 50 procent meer vrouwelijke studenten bij technische opleidingen zijn en 25 procent meer vrouwelijke docenten. Nu zijn er dat zo’n 22 van de 150 in totaal. Een hele uitdaging, geeft Van Hezik toe. “Maar Avans gaat er nu echt voor en daar ben ik heel blij mee. Het wordt leuk om aan te werken en het is nodig ook.”
Punt. Of had jij nog wat?