Sinds vanochtend 07:30 uur is Nederland massaal aan het stemmen. Punt volgt de laatste ontwikkelingen op de voet en brengt je het nieuws over de Tweede Kamerverkiezingen.
21:00 uur: eerste exitpoll; VVD weer de grootste, D66 tweede
Volgens de eerste exitpoll van onderzoeksbureau Ipsos blijft VVD de grootste partij met 35 zetels. D66 wordt de tweede partij met 27 zetels, een winst van acht zetels. Dat is voor D66 het best behaalde resultaat ooit. PVV krijgt volgens deze poll 17 zetels, het CDA krijgt er 14. PvdA negen zetels, Groenlinks en SP acht. Forum voor Democratie krijgt zeven zetels en de Partij voor de Dieren zes.
Over drie kwartier volgt een update op de eerste exitpoll. Let op! Dit is géén uitslag, maar een peiling. Echter is deze exitpoll minder betrouwbaar dan andere jaren. Hoe dat kan, legt Nu.nl uit.
De eerste getelde stemmen zullen ongeveer vanaf 21:40 uur via persbureau ANP binnenstromen. Rond middernacht hoopt ANP met een voorlopige prognose te komen. De definitieve uitslag volgt in de loop van donderdagochtend.
De stembureaus zijn gesloten en daarmee eindigt ook de verslaggeving van Punt op dit liveblog. Morgenochtend praten we je meteen bij over de uitslag van de verkiezingen.
20:23 uur: (Ver)koop je verkiezingspotlood op Marktplaats
Vanmiddag meldde de internationale media al over ons rode potlood, inmiddels heeft het verkiezingspotlood ook al de weg naar Marktplaats gevonden. Op het handelsplatform worden hier en daar de gebruikte potloden als collector’s item te koop aangeboden.
20:18 uur: Zó is er in jouw gemeente gestemd
Benieuwd naar hoe er in jouw gemeente is gestemd? Dat kun je hier opzoeken. Wel moet je nog even geduld hebben; de eerste stemresultaten moeten nog binnenkomen.
20:05 uur: Totale opkomst tot 19:45 uur ligt op 74 procent
Onderzoeksbureau Ipsos meldt dat de totale opkomst tot 19:45 uur naar schatting 74 procent is. Vandaag heeft tot die tijd 55 procent van de kiesgerechtigden gestemd. De opkomst van gisteren en maandag wordt beraamd op 12 procent. Bovendien schat het onderzoeksbureau dat 7 procent van alle briefstemmers heeft gestemd. Alles bij elkaar is dat dus 74 procent.
20:00 uur: De laatste stemmers op pad, tellers maken zich klaar op een lange avond en hoe zit het met de Avondklok?
De laatste stemgerechtigden gaan op pad om hun stem uit te brengen, terwijl de stemmentellers koers zetten richting de stemlokalen en zich klaar maken voor lange avond. Mocht je nog in de rij staan na 21:00 uur, dan mag je nog wel stemmen. De stemloketten móéten de rij af maken. Daarnaast mag je nog probleemloos de straat op tijdens de avondklok. Ook kiezers die het tellen willen controleren, mogen na 21:00 de straat op. Hiervoor is geen verklaring nodig! Meer over de avondklokregels lees je op de website van Rijksoverheid.
19:15 uur. Heb jij gestemd?
Het einde van de verkiezingsdag nadert en daarom hebben we een nieuwe poll gelanceerd. Mag je stemmen en heb je dat gedaan?
17:50 uur: Totale opkomst ligt op 57 procent, 2 procent hoger dan in 2017
De totale opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen lag tot 17:45 vanmiddag op 57 procent. In 2017 was dat op hetzelfde tijdstip 55 procent. Dat meldt onderzoeksbureau Ipsos aan de NOS.
16:30 uur: Dankzij de verkiezingen is Nova éindelijk weer eens op Avans
Al bijna een jaar is ze niet meer op Avans geweest, vertelt derdejaarsstudent Bedrijfskunde Nova Aarts. Toen de Bredanaar las dat de Hogeschoollaan een stemlocatie was, twijfelde ze dus geen moment over de plek waar ze haar stem zou uitbrengen. ”Het voelt best gek om hier weer te zijn, maar het is wel heel leuk”, vertelt ze lachend na het uitbrengen van haar stem. ”Ik vond het wel een beetje een doolhof, met al die pijlen en bordjes.”
Nova twijfelde lang waar ze op moest stemmen, maar dát ze het ging doen stond vast. ”Als je niet stemt mag je ook niet zeuren vind ik”, vertelt ze. Na het invullen van een aantal kieswijzers hakte ze uiteindelijk de knoop door: JA21 kreeg haar stem. ”Die willen dat de basisbeurs terugkomt. Ik heb niet overal een mening over, maar dat vind ik heel belangrijk.”
16:00 uur: Stemmen Avansstudenten bij Avans?
Om erachter te komen of Avansstudenten bij de stemlocatie bij Avans aan de Hogeschoollaan in Breda gaan stemmen, liep de redactie een rondje door de gangen. We vroegen studenten ook of ze hun keuze al hadden gemaakt.
”Ik volg Klaver op alle socials en heb me vooraf goed ingelezen op zijn partijstandpunten”, vertelt Sarah.
15:55 uur: Geen ‘stemfies’, maar het rode potlood steelt de show op de socials
“Heb jij het potlood meegenomen?”, klinkt het bij stemlokalen. Maar ook op de socials is het stempotlood een enorme hit. Vanwege de coronamaatregelen mogen veel stemmers het potlood meenemen en dat is historisch, want normaal zit het vast aan het stemhokje. De redactie van Punt komt daarom vandaag bijzonder weinig ‘stemfies’ (een selfie tijdens het stemmen) tegen op de socials, maar wel vele rode potloden! De internationale nieuwsmedia schrijven er ook over. Zo schrijft persbureau Reuters: “In Covid-19 election, Dutch voters ask: Can I keep the pencil?.”
15:50 uur: Totale opkomst om 15:54 ook nu hoger dan in 2017
Om 15:45 lag de opkomst bij de verkiezingen op 49 procent. In 2017 lag dat om hetzelfde tijdstip op 43 procent. Onderzoeksbureau Ipsos meldt aan de NOS dat het lastig is om de cijfers te vergelijken, omdat er dit jaar al vanaf maandag kon worden gestemd.
14:25 uur: Totale opkomst tot 13:45 ligt op 42 procent
De opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen was tot 13:45 ongeveer 42 procent. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 was het percentage op dit tijdstip 33 procent. Dat komt volgens onderzoeksbureau Ipsos doordat er nu al vanaf maandag kan worden gestemd.
13:56 uur: NOS op 3 legt je uit wat er met jouw stem gebeurt
Je hebt vast een aantal kieswijzers ingevuld om erachter te komen op wie je vandaag stemt. Maar heb je er al over nagedacht wat er met jouw stem gebeurt als je ‘m hebt ingeleverd in de stembus? NOS op 3 legt het haarfijn aan je uit:
13:15 uur: Bestuurskundestudent Noël Silalahi is jeugdburgemeester én kandidaat voor JONG.
Eerstejaarsstudent Noël Silahali is jeugdburgemeester van Helmond en hij staat op de 14e plek op de kandidatenlijst van JONG. “Ik wil graag een brug slaan tussen jongeren en de politiek.” Benieuwd naar zijn verhaal? Je leest het interview met de Avansstudent hier.
12:32 uur: hierom stemmen we met een rood stempotlood
Heb jij je ooit afgevraagd waarom we met een rood stempotlood stemmen? Het antwoord op die vraag gaat terug naar 1921, het jaar waarin we in Nederland met rood zijn gaan stemmen. Voor die tijd gebeurde dat met een zwart potlood.
Dat bleek voor de stemmentellers echter lastig te onderscheiden van het al zwarte stemformulier. Rood viel een stuk beter op.
Het is overigens niet verplicht om met een potlood je vakje in te kleuren. Dat mag ook met een pen. Als het maar rood is.
12:27 uur: Zie hier de allereerste stemmers bij Avans Breda en Tilburg
Punt volgde vanochtend vroeg de allereerste stemmers en maakte daar deze video van.
11:15 uur: opkomstcijfer ligt hoger dan bij voorgaande verkiezingen
De opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen was om 10:30 ongeveer dertig procent. Dat zegt onderzoeksbureau Ipsos tegen de NOS. Dat cijfer is hoger dan in voorgaande jaren. Vier jaar geleden lag het aantal om 10:30 op vijftien procent. Dat komt volgens het onderzoeksbureau doordat de stembussen al vanaf maandag open zijn.
11:00 uur: Hugo de Jonge kan wel lachen om zijn eerdere blunder
Hugo de Jonge (CDA) kan even na het vergeten van een geldig identiteitsbewijs lachen om de situatie en alsnog zijn stem uitbrengen.
”En dan nóg een stemadvies; neem een geldig identiteitsbewijs mee”, zegt hij via Twitter.
10:52 uur: interview Avansdocent Julien van Ostaaijen in BNdestem
In krant BNdestem staat vandaag een interview met Avanslector Julien van Ostaaijen. Daarin vertelt hij over de zwevende kiezer. Met 37 partijen en 1579 kandidaten is de keuze dit jaar groot.
”Toch kiezen ook de twijfelaars of de strategische stemmers meestal binnen hun eigen politieke blok”, vertelt hij.
10:46 uur: Druktemeter stembureaus Tilburg, Breda en Den Bosch
Van plan om te gaan stemmen, maar geen zin om lang te wachten? Check dan de druktemaker voor stembureaus. De gemeente Tilburg, Breda en Den Bosch maken ervan gebruik.
10:37 uur: ‘Stem als een ster’ bij Poppodium 013
Woon je op Tilburg in kamers? Stemmen kan in het Avans stemlokaal aan de Professor Cobbenhagenlaan maar ook bij Poppodium 013. Daar is een heuse ‘Stem als een Ster’ route te bewandelen richting het stemhokje.
10:25 uur: voorzitters jongerenpartijen live op Instagram NOS Stories
Voorzitters van jongerenpartijen zijn vandaag tot 21:00 live op Instagram. Zij komen langs om te praten over de verkiezingen, hun eigen ambities en de vraag op welke punten ze verschillen met hun moederpartijen.
10:13 uur: ook andere lijsttrekkers brengen stem uit
Demissionair premier Rutte van de VVD bracht vanochtend zijn stem uit. Ook Lilian Marijnissen (SP), Lilianne Ploumen (PvdA), Wilders (PVV), Simons (BIJ1), Baudet (Forum voor Democratie), Van der Staaij (SGP), Klaver (GroenLinks), Hoekstra (CDA), en Azarkan (DENK) hebben hun stem uitgebracht.
10:00 uur: Hugo de Jonge heeft inmiddels zijn stem uitgebracht
De Jonge heeft thuis zijn geldig identiteitsbewijs opgehaald en inmiddels zijn stem uitgebracht. “We hebben die dingen in een bak liggen, het was nogal laat gisteravond, ik heb de verkeerde gepakt”, verklaart hij aan de regionale omroep.
09:30 uur: stemmen met een ongeldig identiteitsbewijs gaat niet, kwam Hugo de Jonge vanochtend achter
Demissionair Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) is naar huis gestuurd toen hij in Rotterdam wilde stemmen. Het paspoort waarmee hij zich wilde identificeren was verlopen. De Jonge moest naar huis om een geldig identiteitsbewijs op te halen.
07:52 uur: Sigrid Kaag is de eerste lijsttrekker die haar stem uitbrengt
Sigrid Kaag (D66) is de eerste lijsttrekker die haar stem heeft uitgebracht tijdens de verkiezingen. Ze deed dat in een stembureau in Den Haag. In Goedemorgen Nederland vertelt zij: “Ik kies voor een nieuw iemand op de lijst en een vrouw. Ik hoop dat we vandaag veel stemmen binnen gaan halen. Het gaat ook echt ergens over, namelijk de toekomst van Nederland.”
Over de botsing die ze gisteren met PVV-leider Geert Wilders had tijdens het slotdebat van de NOS zegt Kaag dat ze heel erg boos was. Wilders verweet Kaag de vrouwen in Iran te hebben verraden toen ze tijdens een bezoek in dat land een hoofddoek droeg. “Het ging over mijn integriteit. Als je iemand een verrader noemt, dan is dat nogal wat.”
07:34 uur: Bjorn Flink is de eerste stemmer aan Avans Breda
Bij Avans aan de Hogeschoollaan stond de eerste stemmer stipt om half acht ’s ochtends voor de deur. Dat was de 44-jarige Bjorn Flink uit Breda. Het was niet zijn streven om de allereerste stemmer te zijn. Maar omdat zijn kinderen vroeg wakker zijn en naar school moeten, is hij maar gelijk gegaan. ”Vanmiddag wordt het weer niks door de drukte”, vertelt hij.
07:25 uur: eerste stemmer Avans Tilburg brengt stem uit op school van haar zoon
Bregje Vermeulen is op Avans in Tilburg de eerste stemmer en staat al een kwartier te wachten. “Grappig dat mijn zoon hier op school zit en er niet mag komen en dat ik er nu wel ben.” Bregje was helemaal niet bezig met de tijd: “Ik zag dat er vannacht al stembureaus open waren, dus ik ben gewoon gegaan.”
Punt. Of had jij nog wat?