Het coronavirus heerst bijna twee jaar in Nederland en legt zwakheden in de zorg bloot. Wat doet dat met de motivatie van Verpleegkundestudenten van Avans? Willen ze nog werken in de verpleging ondanks het personeelstekort? Vier studenten en een docent Verpleegkunde aan het woord.
“Aan het einde van de rit denk ik: waar doe ik het voor? Ik ben moe en gesloopt”, vertelt Merel Wingens. De vierdejaarsstudent Verpleegkunde in Den Bosch werkt met dementerende ouderen bij zorgcentrum Heelwijk in Heesch. Tijdens de eerste coronagolf hielp ze waar nodig op haar werk. Sindsdien neemt ze minder snel een dienst aan. “Het vraagt wat van een persoon. Een avonddienst was met de lockdown en avondklok fijn, maar dat hoeft niet meer van mij.”
Rust pakken
Anderhalf jaar geleden liep Merel stage bij thuiszorgorganisatie Buurtzorg in Den Bosch. Het coronavirus was toen een paar maanden in Nederland. “Corona was helemaal nieuw. Dat was wel spannend, omdat je steeds moest nadenken over afstand houden en een mondkapje dragen. Ik heb gelukkig niet met coronapatiënten gewerkt.”
De student werkte in het begin van de coronacrisis vijf tot zes dagen in de week. Ze pakt nu vaker haar rust. De hoge werkdruk door het personeelstekort deert haar niet en stoppen met werken in de zorg is geen optie. “Mijn motivatie is door corona wel afgezwakt en dus trek ik me meer terug in huis. Maar de meeste spanning rond corona is bij mij gezakt. Na de opleiding ga ik mezelf eerst goed ontwikkelen op de verpleegafdeling en daarna hopelijk in de chirurgie.”
Het aantal eerstejaarsstudenten voor Verpleegkunde bij Avans stijgt jaarlijks. Vorig schooljaar begonnen 727 nieuwe studenten aan de opleiding. Het jaar daarvoor waren dat 568 studenten en in 2018 waren er 342 eerstejaars. Avans creëerde vanaf het studiejaar 2019/20 meer opleidingsplaatsen voor de opleidingen in Breda en Den Bosch om het personeelstekort in de zorg tegen te gaan.
Personeelstekort
Tweedejaarsstudenten Anne-fleur Prins en Esmée Janssen begonnen met de opleiding Verpleegkunde aan Breda in coronatijd. Ze hebben geen spijt van hun keuze. “We kunnen niet met z’n tweeën het probleem van het personeelstekort oplossen”, zegt Esmée. “Corona heeft geen invloed gehad op mijn keuze. Ik roep al heel lang dat ik verpleegkundige wil worden.”
De vriendinnen hebben een bijbaan bij ouderenzorgorganisatie Groenhuysen in Sint-Willebrord. Ze werken met dementerende ouderen. “We liepen rond in beschermende pakken met mondkapje, bril en haarnetje op”, vertelt Anne-fleur. “Ouderen worden daar onrustig van. Ze herkennen je niet en zo’n pak belemmert de zorg die je moet leveren.”
Voor werken in de zorg voelen de Avansstudenten zich niet meer of minder geprikkeld door corona. “We zijn daar heel makkelijk in: als het zo is, dan is het zo.”, zegt Esmée. Anne-fleur voegt daaraan toe: “Het is niet omdat het ziekenhuis kampt met personeelstekort, dat ik daarheen wil. Ik ben van mezelf erg gemotiveerd.”
Bernhoven
Amber van den Broek liep twee jaar geleden stage bij ziekenhuis Bernhoven in Uden. Het ziekenhuis speelt de hoofdrol in de Videoland-documentaire Veerkracht: gevecht tegen corona. Daarin wordt het zorgpersoneel gevolgd tijdens de coronacrisis. De vierdejaarsstudent Verpleegkunde in Den Bosch maakte in het ziekenhuis de eerste en tweede golf mee. “Als mij nu wordt gevraagd om anderhalf jaar terug te gaan en daar opnieuw te werken, had ik ‘nee’ gezegd”, vertelt ze.
Amber hielp mee op de afdelingen neurologie en orthopedie, maar die veranderden halverwege haar stage in corona-afdelingen. En dus werkte ze ineens met coronapatiënten. “Ik zag dingen die studenten niet horen te zien. Ik kwam bij een coronapatiënt op de kamer voor controle. Hij moest meteen aan de zuurstof. Vijf minuten later overleed de patiënt. Soms gingen zes patiënten dood in je dienst. Buiten werd een witte tent voor het mortuarium opgezet, want dat kon niet meer alle lijken kwijt.”
‘Onmenselijk‘
Haar stagebegeleider moest ook bijspringen in de zorg en dus viel haar begeleiding grotendeels weg. “Ik werd in het diepe gegooid”, zegt Amber. “Ik stond met verpleegkundigen die ik niet kende en die mij niet kenden. Patiënten zeiden ‘ik ga nog liever dood dan dat ik hier lig’ en collega’s huilden. Het was onmenselijk om zoveel mensen te zien overlijden. Dat is wel wat de coronatijd even hard maakt.”
Ondanks haar ervaringen voelt ze zich niet minder gemotiveerd voor het werk. De student is bij ziekenhuis Radboudumc aangenomen op de IC Ontwenning, een afdeling met mensen die niet van de beademing afkomen. “Door corona ben ik erachter gekomen dat ik de IC leuk vind. Het is voor mij niet meer eng om iemand aan de zuurstof te zien. Anders was ik op de spoedafdeling gaan werken.”
Stage
Hoe houdt Avans de studenten Verpleegkunde gemotiveerd voor het werk in de zorg? Volgens Verpleegkundedocent Cindy de Bot steken docenten van de opleiding veel tijd in studieloopbaanbegeleiding. “Studenten weten door corona niet of ze op de juiste opleiding zitten, voelen zich eenzaam en ervaren mentale problemen. We moeten ze daarbij helpen.”
Verpleegkundestudenten worden door corona goed voorbereid op hun stage, zegt De Bot. “De docenten zijn daar samen met de zorginstellingen en stagebegeleiders actiever mee bezig. We zeggen ook tegen de studenten: ‘Gun jezelf de tijd om te kijken hoe je op stage je ding kunt doen’. Zeker in coronatijd. Dit zijn nou eenmaal moeilijke tijden. Gelukkig zien de studenten ook in dat het weer de goede kant opgaat.”
Punt. Of had jij nog wat?