Zwemmen in ijskoud water is een koud kunstje voor Roel Janssen. De eerstejaarsstudent Werktuigbouwkunde in Den Bosch won vorig weekend twee bronzen medailles op het WK ijszwemmen in Polen. Wat is ijszwemmen en hoe kijkt hij terug op die week? “Ik had als doel om met minimaal een medaille thuis te komen.”
IJszwemmen staat niet op de agenda van de Olympische Winterspelen. De sport is ook niet heel bekend in Nederland met veertien ijszwemlocaties en de Nederlandse IJszwembond heeft iets meer dan dertienhonderd volgers. Toch rolde Roel per toeval in deze speciale tak van de zwemsport.
“Het begon drie jaar geleden als een grap”, vertelt de student. “Een vriend raakte in de zomer tijdens het openwaterzwemmen onderkoeld, maar had nergens last van. Even later las mijn vader een artikel over ijszwemmen en zei: ‘Dat is ook iets voor jou’. Ik schreef mezelf in voor een toernooi en zo begon het.”
Badmuts
Maar wat is ijszwemmen? “Zwemmen in de winter met watertemperaturen onder de vijf graden”, legt Roel uit. “Het is eigenlijk hetzelfde als binnenzwemmen, maar dan buiten en kouder.” De eerste keer in het ijskoude water beviel hem niet meteen goed. “Ik had geen badmuts op en dat scheelt veel in warmte”, zegt hij lachend.
Volgens Roel is de sport in Nederland minder bekend dan in andere landen. “IJszwemmen is vooral in Oost-Europa populair. Waarschijnlijk omdat het daar kouder is dan hier”, gokt de student. “Ik denk dat zwemmen in ijskoud water Nederlanders afschrikt. Het is voor mij ook niet altijd leuk om te doen. Zeker in het water gaan is geen pretje. Maar het geeft mij wel sensatie. Ik kom voor mijn gevoel sterker uit het water dan daarvoor.”
Adrenaline
De voorbereiding richting het eerste wereldkampioenschap ijszwemmen voor Roel was niet ideaal. “De zwembaden in Nederland gingen twee maanden voor het WK dicht. Ik kon gelukkig twee keer in de week buiten oefenen, maar ik heb minder getraind dan ik wilde.”
In Nederland heeft Roel maar twee tot drie keer in water onder de vijf graden geoefend. Hij ervaart dat niet als een nadeel in vergelijking met deelnemers uit koudere landen. “Tijdens de wedstrijd zit ik vol adrenaline. Ik voel het koude water dan minder snel aan. Daarnaast zwem ik ook maar voor twintig minuten.”
Livestream
Het WK ijszwemmen werd dit jaar georganiseerd in Głogów, een van de oudste steden van Polen. Roel reisde met drie andere zwemmers naar de historische stad met de auto. Zijn familie ging niet mee. “Anders moesten mijn ouders van een afstand toekijken. Via de livestream konden ze ook alles volgen.”
Deelnemers van verschillende leeftijden deden mee. In totaal stonden negen Nederlanders op het WK. Roel was de jongste zwemmer van het gezelschap en zwom in de leeftijdscategorie 18 tot 24 jaar. De oudste categorie was voor mensen boven de 75 jaar. “Ik weet niet of ik dat nog zou doen op mijn tachtigste”, zegt Roel lachend.
Nederlandse baanrecords
Roel deed mee aan zeven van de twaalf onderdelen, waarvan zes individuele afstanden en één estafette. In zijn leeftijdscategorie waren ongeveer twintig deelnemers. De student won twee bronzen medailles op de 100 meter schoolslag en 500 meter vrije slag. Hij pakte ook vier keer een vijfde plaats en verbrak vier Nederlandse baanrecords.
“Dat had ik echt niet verwacht”, zegt Roel trots. “Ik had als doel om met minimaal een medaille thuis te komen. Maar ik heb mijn verwachtingen zeker overtroffen. De sport is nog redelijk klein. In de toekomst komen er waarschijnlijk meer deelnemers bij en gaat het moeilijker worden om medailles te winnen.”
Estafette
Het Nederlands ijszwemteam pakte met Roel en drie andere zwemmers de zesde plek op de estafette. Ondanks het resultaat vindt de student zwemmen in een ploeg het leukste onderdeel. “Mijn team motiveert me. Tijdens de wedstrijd stond er ook een commentator die alles omriep. Dat maakt het wel leuk.”
Alle Nederlanders samen haalden op het WK zeven gouden medailles, negen zilveren en acht bronzen. Het WK ijszwemmen van volgend jaar wordt gehouden in de Franse Alpen. Roel gaat zeker voor meer medailles. “Ik wil in een korte tijd zo veel mogelijk prijzen pakken.”
Punt. Of had jij nog wat?