Avans moet de student centraal houden, er moeten duidelijke kaders worden gehanteerd voor grote dossiers en de hogeschool mag terughoudend zijn in het formuleren van een nieuwe ambitie na 2025. Dat zijn een aantal van de onderzoeksresultaten van een onafhankelijk onderzoek naar Avans: het Gateway-onderzoek. Daaruit bleek ook dat Avans op koers ligt om de doelstellingen van Ambitie 2025 te behalen.
Het onderzoek, uitgevoerd door overheidsorganisatie Bureau Gateway, kwam er op initiatief van het College van Bestuur (CvB) en na aandringen van de Avans Medezeggenschapsraad (AMR). Zij wilden dat graag nadat ze in oktober 2023 vragen hadden over de Avans Informatievoorziening. Het CvB was op hun beurt benieuwd naar of de hogeschool op de juiste manier aan het werk is op het gebied van Ambitie2025, of de juiste ondersteuning en tools gebruikt worden en wat meer aandacht behoeft. Aan de hand van die vragen ging een team van onderzoekers aan de slag met het onderzoek naar Avans. Dat resulteerde in acht aanbevelingen voor de hogeschool en een positieve uitkomst.
De aanbeveling die op 1 stond van het Review Team, was dat de student centraal gehouden moet worden. Daarmee wordt bedoeld dat de hogeschool de focus moet houden op het opleiden van professionals met onderwijs en onderzoek, samen met het werkveld. Het Review Team waarschuwt dat er een aantal processen zijn binnen Avans ‘die dominant beginnen te worden en de organisatie afleidt van haar corebusiness’, zoals Avans Informatievoorziening. ‘’Het is niet zo dat de student nu niet centraal staat, maar we moeten het wel in ons achterhoofd houden. De informatievoorziening is een belangrijke backbone van de onderwijstransitie en krijgt inderdaad veel aandacht. Maar je moet je altijd goed blijven realiseren waarom en voor wie je deze transitie doet. Het is een goede aanbeveling’’, zegt Jacomine Ravensbergen, waarnemend voorzitter van Avans en lid van het CvB.
Een gateway is een onafhankelijk onderzoek vanuit de overheid naar bepaalde strategische dossiers, projecten of thema’s in de eigen instelling. Onderzoekers van Gateway kregen vooraf ruim dertig ambitiedocumenten, voortgangsrapportages, visies op onderwijs, onderzoek en informatievoorziening, jaarverslagen en documenten over bedrijfsvoering. Daarbij zaten ook stukken waar vragen en opmerkingen vanuit bijvoorbeeld de AMR over waren, of van academies die niet bij de ‘koplopers’ hoorden.
Avans stelde vervolgens een lijst op van twintig personen om te laten interviewen voor de onderzoekers. Die varieerden van locatie, positie, man-vrouw, mensen uit het transitieteam en in de operatie, studenten en docenten. Ook mensen van buiten Avans werden geïnterviewd. Op basis van de interviews en de documenten kwam de Gateway-groep tot de resultaten en aanbevelingen.
Meer kaders
Een andere aanbeveling luidt dat Avans meer kaders mag hanteren en dat duidelijker gemaakt mag worden welke kaders gehanteerd worden op grote dossiers en waarom. Dat wordt volgens het Review Team door meerdere medewerkers nog te weinig ervaren. ‘’In de Gateway stond dat het Review Team zag en las dat de reset die Avans maakt op het gebied van onderwijs en onderzoek een enorme impact heeft. Mensen zijn daar hard mee bezig zijn, we lopen op koers’’, aldus Ravensbergen. ‘’Maar het is ook een enorme opgave. Het CvB heeft met reden een beperkt aantal kaders hard afgesproken, zoals voor toetsen en het nieuwe onderwijsmodel dat in AvansEduPlatform moet worden opgenomen. Het CvB heeft ruimte gelaten voor de kaders voor onder meer internationalisering, diversiteit en inclusie en duurzaamheid. Ik snap dat docentontwikkelteams nu aangeven dat ze daar meer duidelijkheid in willen. Daar zullen we hen, na de start van de nieuwe opleidingen 1 september 2024, op gaan faciliteren.’’
Ambitie2025 doorontwikkelen
De uitvoerders van de Gateway concludeerden ook dat het goed is voor Avans om Ambitie2025 eerst volledig te implementeren, doorleven en waarborgen. Wat terughoudend zijn mag met een nieuwe toekomstige ambitie, omdat de borging en doorleving ook na 2025 noodzakelijk is. Daar is Ravensbergen, het net als met de andere aanbevelingen mee eens. “Het CvB denkt op dit moment na hoe die borging van Ambitie2025 het best te realiseren is. Verder kijken we naar wat er in de omgeving gebeurt en spreken we met directies over de gewenste toekomst voor Avans.” Volgens de bestuurder kan dit ertoe leiden dat Avans zichzelf de tijd gunt voor die borging, voordat een nieuw ambitieplan wordt gemaakt.
Meer collectiviteit
Ook het sturen op een goed evenwicht tussen de realisatie van de ambitie en de draagkracht en absorptievermogen van de onderwijsorganisatie is een van de aanbevelingen voor Avans. Voldoende mensen en middelen beschikbaar hebben is hierbij belangrijk, is te lezen in het document dat Punt heeft ontvangen. Een ander punt is dat bevorderd moet worden, is het ‘collectieve belang prevaleren boven het eigenbelang’. Het Review Team constateert dat er nog weinig mechanismes in de transitie zitten die sturen op collectiviteit, terwijl de Ambitie2025 wel sterk werkt vanuit een collectief gedachtengoed. Het verdelen van schaarser wordende middelen, met de huidige krimp van het hbo, vergt meer collectiviteit is te lezen in de aanbevelingen.
Ravensbergen: “Dat is een aanbeveling die het CvB de afgelopen maanden al zeer ter harte heeft genomen. Samen met alle directies werkt de hogeschool aan een nieuw narratief dat het heden verbindt met de toekomst. Daarin zal Avans zich nog sterker verbinden aan een aantal maatschappelijke opgaven met collectieve keuzes op onderwijs- en onderzoeksportfolio’s”.
IVA
De laatste aanbeveling gaat over Informatievoorziening Avans. Dat is een onderdeel van Avans dat applicaties ontwikkelt en bijhoudt, zoals Avans EduPlatform. Dat ontwikkelde de hogeschool in eigen beheer, maar het Review Team geeft aan dat zij geen businesscase aantroffen voor de genomen beslissing om deze zelf te gaan ontwikkelen. Ook geven ze aan dat ze die niet zien voor de doorontwikkeling en het onderhoud van de gemaakte software. Dat moet anders, volgens het Review Team. Daar is Ravensbergen het mee eens. Volgens haar zijn de keuzes om bepaalde applicaties destijds zelf te ontwikkelen gemaakt omdat er onvoldoende mogelijkheden op de markt beschikbaar waren voor wat Avans wilde doen in Ambitie2025. Ravensbergen geeft aan, ook vanwege het arbeidsintensieve werk in IVA, dat Avans in de toekomst meer gaat kijken naar samenwerkingen met anderen, bijvoorbeeld binnen groeifondsprogramma NPuls. Ook gaan ze opnieuw naar de markt kijken om een goede afweging te kunnen maken tussen iets kopen of maken.
Trots
Ravensbergen is blij met de aanbevelingen. Het Gateway-team liet bovendien weten dat Avans bij de beste organisaties hoort die ze onderzoeken. ‘’Omdat het Gateway-team onder de indruk was van wat ze lazen, hoorden en zien. Wij zijn positief verrast door het brede draagvlak en zijn hartstikke trots op Avans en op onze mensen die de transitie dragen’’, zegt Ravensbergen. “We waren niet onzeker over de externe review, maar bij de beste drie procent horen, daar tekenden we vooraf voor. Dat we als Avans uitdragen en realiseren wat in Ambitie2025 opgeschreven staat, is blijkbaar niet altijd bij reviews als deze het geval. Daar word je als bestuurder warm van.’’
Punt. Of had jij nog wat?