Kunststudenten protesteren tegen bouwplannen EPK-pand met ‘uitvaart’

Uit protest tegen de bouwplannen rondom het EKP-Pand in Den Bosch, waar nu vooral studenten van St. Joost School of Art & Design studeren, komen kunststudenten vandaag in actie. Ze roepen iedereen via social media op om in het zwart te komen en zo vreedzaam stil te staan bij het ‘overlijden van de kunstacademie.’ Avans laat in een reactie weten onvoldoende aandacht te hebben gehad voor “bepaalde sentimenten”.

Op het speciaal voor het protest aangemaakte Instagramaccount Stjoostmemorial, dat in een paar dagen tijd ruim vijfhonderd volgers vergaarde, is het in de dagen naar aanloop naar het protest niet bepaald gezellig. Op hun Stories verschijnen ‘rouwkaarten’ met het oprichtingsjaar van de oorspronkelijke kunstacademie in 1947, en 2022. Ook verschijnen er posts op de tijdlijn met teksten als ‘we worden voorgelogen’ en ‘wat blijft er van ons over?’ De studenten zijn boos en staan met het protest van vandaag stil bij het ‘overlijden’ van de school door het graven van een gat. De organisatie verwacht studenten, alumni en docenten, maar er komt ook een spreker en de nachtburgemeester van Den Bosch.

Flexwerkplekken
Maar waarom zijn deze kunststudenten boos? In het Bossche EKP-pand komen er over een tijd onder andere ruim zeshonderd studenten Business Innovation bij en studenten van de Koningstheateracademie. Tevens komt er horeca en er komen flexwerkplekken. Dat gaat volgens Sam Maske, tweedejaarsstudent Art & Research in Breda en medeorganisator van het protest, ten koste van de werkruimte van studenten bij de kunstacademie. “De atelierruimte wordt kleiner. Dat, in combinatie met flexplekken, is voor kunststudenten erg onhandig. Zeker voor studenten die met sculpturen werken. Die hebben een vaste plek nodig om te werken”, zegt hij.

Niet werkbaar
Volgens Sam gaat de komst van andere studenten in het pand in Den Bosch bovendien ten koste van de sfeer in het gebouw. Nu al hebben studenten Business Innovation soms les in het pand. “Er heerst een onheilspellend gevoel. Kunststudenten hebben een veilige plek nodig om te werken, een waar we weten waar we kunnen werken in een atelier. Studenten Business Innovation werken anders”, meent hij. Het pand delen met andere studenten ziet de groep dan ook niet zitten. “We krijgen echt minder ruimte en dat is niet werkbaar voor ons.” Als het dan toch zo ver komt, pleit hij voor een extra gebouw bij het EKP-pand, speciaal voor studenten van St. Joost.

Zorgen
De informatie over de bouwplannen, inclusief plattegrond, staan overigens al geruime tijd openbaar op internet. Dus dat er het een en ander verandert in de indeling van het gebouw, konden Sam en zijn studiegenoten al enige tijd weten. “Maar zelf wisten we het nog niet zo lang, het is ons in ieder geval niet verteld”, aldus de kunststudent. “Omdat de werkzaamheden nu zijn begonnen en we in de praktijk al zien wat de gevolgen zijn van de aanwezigheid van de studenten Business Innovation, gaan we nu in protest.”

Minder vierkante meter
St. Joost School of Art & Design laat in een uitgebreide reactie aan Punt weten dat de totaal beschikbare ruimte voor St. Joost na de verbouwing inderdaad minder vierkante meters is dan nu gebruikt kan worden in het EKP-pand. Dat gaat de kunstacademie delen met twee andere opleidingen en het krijgt functies. De kunstacademie verhuisde in 2017 naar het EKP-pand om ruimte te maken aan de Onderwijsboulevard. Dat gebeurde destijds onder de voorwaarde dat ze er vier jaar zouden zitten, om vervolgens weer terug te keren. Inmiddels is duidelijk dat St. Joost definitief in het EKP-pand blijft zitten. Van terugkeren naar de Onderwijsboulevard is geen sprake meer. “Maar ook als we naar de Onderwijsboulevard waren teruggegaan, hadden we ongeveer de ruimte gekregen die nu ook in de plannen van het EKP-pand zijn voorzien”, zegt St. Joost.

Communicatie
Wat Sam en zijn studiegenoten misschien nog wel het meeste stoort, is de communicatie vanuit Avans over de plannen met het EKP-pand. Naar eigen zeggen hebben de studenten namelijk maar weinig van de plannen gehoord van Avans. “Daar zijn we niet blij mee. De plannen zijn er al langer, maar we hebben amper iets gehoord. En daar balen we van.” Sam en zijn studiegenoten hoorden over de plannen van docenten, die volgens hem ook boos en bang zijn.

‘De plannen zijn er al langer, maar we hebben amper iets gehoord. En daar balen we van’

-Sam Maske

Werksessies
Wat betreft de communicatie over de bouwplannen vanuit de hogeschool naar de studenten, geeft Avans aan dat er een interne werkgroep actief is die invulling geeft aan de nieuwe huisvesting. Zij hebben studenten, docenten en medewerkers opgeroepen om daar actief aan bij te dragen door aan maandelijkse werksessies deel te nemen. Per februari 2022 zijn ze daarvoor uitgenodigd. Ook is via een nieuwsbrief over de plannen gecommuniceerd, net als via de site van Avans en in andere nieuwsmedia.

Tekort geschoten
“Maar wat ons duidelijk is geworden, is dat we voor bepaalde sentimenten onvoldoende aandacht hebben gehad. We betreuren dat de communicatie hierover tekort heeft geschoten: daar moet verandering in komen. We hebben toegezegd daar stappen in te zetten, samen met de studenten”, aldus een woordvoerder van Avans.

‘We betreuren dat de communicatie hierover tekort heeft geschoten: daar moet verandering in komen’

– St. Joost School of Art & Design

Sam: “Met het protest willen we vooral gehoord worden en Avans laten weten dat we het niet eens zijn met de bouwplannen. We willen dat ze worden ingetrokken, of dat er gezocht wordt naar alternatieven, maar vooral in de toekomst meer inspraak.”

Signalen serieus
Avans is blij dat studenten hun zorgen hebben geuit en een signaal afgeven, zo laat de hogeschool weten. Het protest staan ze dan ook toe. “St. Joost maakt op dit moment diverse veranderingen door. Het onderwijs wordt geïnnoveerd en het EKP-pand wordt een broedplaats met diverse gebruikers midden in een nieuwe stadswijk. Dat betekent iets voor de manier waarop we nu werken en die zal zeker wijzigen in de toekomst. We nemen de signalen serieus en geven mede daarom het protest de ruimte om stil te staan bij de unieke positie van de kunstacademie. Daar ligt op dit moment een behoefte.”

Verbinding
Studenten van St. Joost, de kunstacademie zelf en andere betrokkenen hebben op het moment van het publiceren van dit verhaal al diverse gesprekken met elkaar gehad. Ook vond er gisteren een informatiebijeenkomst plaats over de verbouwing, waarbij het hele auditorium vol zat. Die uitnodiging werd al een paar weken eerder verstuurd, en vond toevallig gisteren plaats. “We hebben de plannen verder toegelicht, maar ook kennisgegeven van de vele zaken die de komende tijd nog verder uitgewerkt gaan worden in samenwerking met de gebruikers van het pand”, zegt Avans, dat in dat gesprek ook verbinding voelde met de studenten.

“Uit die gesprekken kwam dat de positie van de kunstacademie en de ruimte en de invulling daarvan die nodig is om aan een kunstacademie te studeren, van enorme waarde is voor alle betrokkenen. Op dat punt voelen we veel verbinding. En er is uitgekomen dat we nog zorgvuldiger moeten communiceren en de dialoog blijven aangaan.”

Geen redelijk compromis
Naar aanleiding van de reactie van Avans laat Sam weten blij te zijn dat het gesprek met de kunstacademie in ieder geval geopend is. Er is volgens hem veel verhelderd over de plannen met het EKP-pand en academiedirecteur René Bosma heeft toegezegd de studenten te willen betrekken bij de herinrichting van de werkvloer en het Plein. Wel staan de plannen, zoals hier eerder beschreven, vast. “Dit vinden wij dus in geen enkele vorm een redelijk compromis, omdat de nieuwe omstandigheden waarin flexwerkplekken de norm worden op zichzelf al nooit zouden mogen bestaan”, zegt Sam woensdagavond.

“We voelen ons nog steeds ongehoord in onze belangen om genoeg werkruimte te hebben en de bouwvergunning is al aangevraagd bij de gemeente. De noodzaak voor protest is dus eigenlijk alleen maar groter geworden.”

Update
Punt was donderdagmiddag bij de ‘uitvaart’ die een volle zaal geïnteresseerden trok, die allemaal in het zwart gekleed waren. Ze legden een bloem, er werd een kist naar binnen gedragen en drie sprekers vertelden wat ze van de bouwplannen vonden. Tot slot werd de kist buiten achter het EKP-pand begraven. Ook academiedirecteur René Bosma was er.

Punt vroeg ook de academie Business Innovation om een reactie op de situatie. Die luidt als volgt: ”Ongeveer een jaar geleden was het voor ons duidelijk dat wij een onderdeel gingen vormen van het cluster Creative Innovation. We hebben ons hierop verheugd”, laat het docententeam weten. ”Toen we dit schooljaar de kans kregen om alvast fysiek aanwezig te zijn met zo’n zestig eerstejaarsstudenten in het EKP-pand, vonden we dit richting de toekomst alvast een mooie gelegenheid voor een eerste kennismaking. We hadden hierin natuurlijk de hoop, dat er door deze ontmoeting met studenten en het pand, wederzijdse inspiratie op gang zou komen.”

De ruimtes waarin de studenten Business Innovation werkten, bleken voor een groep van zestig studenten niet geschikt. Hierdoor ontstond geluidsoverlast. ”Dat is jammer en moet in de toekomst anders.”

Bij Business Innovation zijn ze teleurgesteld in wat er de afgelopen periode gebeurd is. ”We hadden gehoopt dat er enige toenadering zou zijn ontstaan, maar helaas bleef die uit. Wij zijn daarin teleurgesteld, we voelen ons niet welkom op een plek waar we over twee jaar een thuis moeten vinden”, laat het docententeam weten. Toch houden ze hoop voor de toekomst. ”We geloven in de kracht die dit cluster kan hebben, als we er allemaal samen voor gaan. We bruisen als opleiding Business Innovation van de nieuwsgierigheid en kijken ernaar uit om samen te werken.”